Ξεκάθαρο
είναι το γερμανικό ινστιτούτο οικονομικών ερευνών Ifo για το τι πρέπει
να γίνει στην Ελλάδα, ώστε η χώρα να ορθοποδήσει.
«Θα ήταν ίσως καλύτερα για όλους, για τους δανειστές, ακόμα και για
τις γερμανικές τράπεζες και την Ελλάδα φυσικά -αν είχε πεισθεί και η
ίδια- να αποχωρήσει από το ευρώ, σε συνδυασμό με μια ολοκληρωτική
διαγραφή του χρέους όπως στην Αργεντινή», τονίζει ο Αυστριακός καθηγητής
Γκάμπριελ Φελμπερμάιερ, διευθυντής του Τμήματος Εξωτερικής Οικονομίας
του Ifο.
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Φελμπερμάιερ είπε πως πιστεύει ότι «αυτό
το οποίο χρειάζεται η Ελλάδα είναι ένα πραγματικό βιώσιμο μοντέλο ώστε
μετά να πείτε στην Ευρώπη “ιδού το σχέδιο για τη νέα Ελλάδα” και να
ζητήσετε την υποστήριξή της. Πρέπει να πείτε “πάμε πίσω στο εθνικό
νόμισμα προσωρινά, διαγράψτε το χρέος μας άνευ όρων και θα εφαρμόσουμε
ένα βιώσιμο πρόγραμμα ανάπτυξης”. Στην Ιρλανδία, όπου δεν υπήρχαν οξείες
πολιτικές αντιπαραθέσεις, αυτό έγινε επί τη βάσει ευρύτερης πολιτικής
συναίνεσης».
Κατά την άποψη του Αυστριακού οικονομολόγου, το αποτέλεσμα δεν θα
ήταν καταστροφικό, διότι αμέσως μετά ένα πρόγραμμα βοήθειας θα
εξασφάλιζε «ότι δεν θα επικρατήσει το χάος στη χώρα, ώστε να μην
οδηγηθούμε σε μαζική ανεργία ή έλλειψη φαρμάκων. Τότε θα δινόταν η
ευκαιρία να δημιουργηθεί ένα νέο όραμα για την επάνοδο της χώρας στην
ευρωζώνη».
«Λάθος η απόφαση του 2010»
Οσο για το τι έφταιξε και η Ελλάδα έφτασε σε αυτό το σημείο, ο κ.
Φελμπερμάιερ τόνισε ότι «η σημερινή κατάσταση είναι αποτέλεσμα της
λανθασμένης απόφαση του 2010. Το μεγάλο ερώτημα το οποίο θέτει και το
Ινστιτούτο μας είναι εάν ήταν ορθή η πολιτική απόφαση το 2010 να
επιλεγεί η παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ ή θα ήταν καλύτερα να είχε
αποχωρήσει».
Κατά τον Αυστριακό καθηγητή Οικονομίας, όσοι επιμένουν να παραμείνει η
Ελλάδα στην Ευρωζώνη το κάνουν διότι «το πραγματικό πρόβλημα δεν είναι η
Ελλάδα, αλλά η Ιταλία, η Ισπανία ίσως κι η Γαλλία».
«Η κατάσταση εκεί δεν είναι ακριβώς ίδια αλλά είναι κατά βάση όμοια.
Ούτε γι' αυτούς δεν είναι το σωστό νόμισμα το ευρώ, αλλά ούτε και για τη
Γερμανία είναι», προσθέτει. Ωστόσο δεν τάσσεται υπέρ της κατάργησης του
ευρώ, αλλά όπως λέει «θέλουμε να καταστήσουμε την νομισματική ένωση μια
ελεύθερη ένωση στην οποία να μπορεί μια χώρα-μέλος, σε ορισμένες μόνο
ειδικές περιπτώσεις, δεν θα είναι δηλαδή ο κανόνας, να αποχωρεί από το
ευρώ, να επαναφέρει το εθνικό της νόμισμα με νέα ισοτιμία και μετά να
ξαναμπεί. Απαιτείται όμως γι' αυτό μια συντεταγμένη αποχώρηση και
βεβαίως η επιτήρηση της διαδικασίας, ώστε η χώρα να επανέλθει στην
Ευρωζώνη μόνον όταν έχουν εφαρμοστεί οι απαιτούμενες διαρθρωτικές
μεταρρυθμίσεις».
Τονίζει, μάλιστα, ότι «αυτό θα ήταν ακόμα και σήμερα καλύτερο να
γίνει για την Ελλάδα» και ότι η αυστηρή λιτότητα δεν είναι αναγκαία στην
περίπτωση εξόδου κάποιας χώρας από το ευρώ, «διότι αν αποχωρήσει κανείς
από την Ευρωζώνη μπορεί να μην εφαρμόσει την πολιτική αυτή, αφού η
ανάκαμψη της οικονομίας χάρη στις χαμηλές ισοτιμίες του νομίσματος θα
έλθει από μόνη της».
«Αύξηση επενδύσεων με μια νέα δραχμή»
Το πρόβλημα της χώρας μας είναι, κατά την άποψή του, η
ανταγωνιστικότητα και «εάν υπάρξει μια νέα δραχμή, αν δηλαδή μπορεί να
υποτιμήσει το νόμισμά της, οι επενδύσεις θα αυξηθούν αμέσως». Εάν
μάλιστα «γίνει ταυτόχρονα με την αποχώρηση από το ευρώ και τη
συνεπακόλουθη υποτίμηση της νέας δραχμής και το κούρεμα του χρέους, θα
υπάρξει αμέσως μια μεγάλη εισροή ξένων κεφαλαίων στην Ελλάδα».
Επίσης, στη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο διευθυντής του τμήματος
εξωτερικής οικονομίας του Ινστιτούτου Ifο του Μονάχου, επισημαίνει ότι
«για βασικά προϊόντα, χωρίς τα οποία η χώρα δεν μπορεί να λειτουργήσει,
όπως είναι το πετρέλαιο και τα φάρμακα, θα υπάρξει πρόβλημα, γι΄ αυτό θα
χρειασθεί την βοήθεια των Ευρωπαίων φίλων της», οι οποίοι και θα την
έδιναν, αφού «θα ήταν μια συμφωνία η οποία βασίζεται στην αμοιβαιότητα».
Παραδέχεται μεν ότι η κατάσταση θα είναι αρχικά δραματική, «αλλά θα
γίνουν όλα γρήγορα» και «σε δυο χρόνια θα έχει λειτουργήσει». Κατά τη
μεταβατική δε φάση θα πρέπει να υπάρξει ένα πρόγραμμα, οπότε «θα είναι
αναγκαίο να χορηγηθούν δάνεια», να βρεθούν «κάποιες λύσεις, όπως είναι η
βοήθεια εκτάκτου ανάγκης, ώστε να αντιμετωπισθούν οι όποιες ελλείψεις».
«Μετά τις γερμανικές εκλογές η συζήτηση για το χρέος»
Για το ενδεχόμενο ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους ο κ. Φελμπερμάιερ
εκτιμά ότι «μέχρι τις γερμανικές εκλογές δεν θα συμβεί τίποτα. Μετά τις
γερμανικές εκλογές μπορώ να το φανταστώ». Εκτιμά ότι «στο τέλος το ΔΝΤ
θα παραμείνει» στο πρόγραμμα για την Ελλάδα, αφού προηγηθεί η ελάφρυνση
του ελληνικού χρέους, προσθέτει, όμως, ότι το θεωρεί και αυτό
προβληματικό: «Πιστεύω ότι είναι καλύτερα να γίνει κούρεμα χρέους, όπως
έγινε στην Αργεντινή και σε άλλες χώρες, με μια ανοικτή δήλωση
πτώχευσης», αν και το «κούρεμα του ελληνικού χρέους σημαίνει ότι θα
έχουν ζημιές τόσο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) και η Μπούντεσμπανκ
(Bundesbank) όσο και οι ιδιωτικές τράπεζες, και φυσικά δεν τους αρέσει.
Ετσι όμως αποφεύγεται στο μέλλον και στο μεσοδιάστημα η αναζωπύρωση της
κρίσης στην Ελλάδα».
Ο Αυστριακός οικονομολόγος του βαυαρικού ινστιτούτου Ifo απαντά
αρνητικά στο ερώτημα εάν στις αναλύσεις τους παίζει κάποιο ρόλο η
γεωπολιτική θέση μιας χώρας, όπως η Ελλάδα. Κατά την άποψή του όμως, «η
Ευρώπη πρέπει επειγόντως να αρχίσει να σκέφτεται γεωστρατηγικά, όχι μόνο
στην Ανατολική Μεσόγειο ή στο Αιγαίο, αλλά διεθνώς. Είναι λάθος να μη
σκέφτεται γεωστρατηγικά, αλλά έτσι είναι», όπως είπε.
Συμμερίζεται και ο ίδιος τις απόψεις του πρώην και του νυν προέδρου
του Ιfo, των Βέρνερ Ζιν και Κλέμενς Φιστ, περί ανάγκης εξόδου της
Ελλάδας από το ευρώ, επειδή «μια νομισματική ένωση πρέπει να βασίζεται
στο αμοιβαίο όφελος για όλους». Εάν δεν συμβαίνει αυτό, τότε η κατάσταση
θα λιμνάζει», εξηγεί.
«Φυσικά και θα υπάρξει χάος μετά την αποχώρηση από το ευρώ»
Ο κ. Φελμπερμάιερ λέει επίσης ότι «φυσικά και θα υπάρξει χάος» στην
περίπτωση αποχώρησης και άλλων χωρών από το ευρώ, την οποία όμως δεν την
χαρακτηρίζει «έξοδο από το ευρώ, αλλά φάση προσαρμογής». Γι' αυτό «θα
έπρεπε καταρχάς να γίνει μια δημόσια συζήτηση για το ότι η νομισματική
ένωση πρέπει να αναπνεύσει, να γίνει κατανοητό το γιατί δεν έχει νόημα
να είναι κανείς μέλος της νομισματικής ένωσης», λέει συμπληρώνει όμως
ότι «χρειαζόμαστε μηχανισμούς και προγράμματα ώστε να μην προκύψει
ακριβώς το χάος. Η Ευρωζώνη θα πρέπει να μεταρρυθμιστεί προς αυτήν την
κατεύθυνση. Χωρίς αυτήν η Ελλάδα, η Πορτογαλία, η Ισπανία, η Ιταλία και η
Γαλλία θα βρίσκονται σε μόνιμη στασιμότητα».
Στο ερώτημα αν μπορεί να πείσει κανείς να γίνουν αποδεκτά σκληρά
μέτρα κουνώντας το δάχτυλο σε ολόκληρους λαούς και μάλιστα από όσους δεν
έχουν καμιά δημοκρατική νομιμοποίηση, ο Γκάμπριελ Φελμπερμάιερ απαντά:
«Το ερώτημα είναι αν το σημερινό status quo είναι δημοκρατικά
νομιμοποιημένο. Στην πραγματικότητα πρόκειται για την αρχή της
δημιουργίας μιας ένωσης μεταφοράς χρεών άλλων. Σήμερα έχουμε ένα σύστημα
σύμφωνα με το οποίο η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, χωρίς να
νομιμοποιείται, διαθέτει λ.χ. χρήματα για να σωθούν οι ελληνικές
τράπεζες».
Ο διευθυντής του τμήματος εξωτερικής οικονομίας του Ινστιτούτου Ifο
καταλήγει πως «πρέπει να δεχτούμε ότι αυτό το status quo δεν εξυπηρετεί
ούτε την Ελλάδα, ούτε την Γερμανία, αλλά και γενικά ότι χρειαζόμαστε μια
λύση η οποία να επιτρέπει μια νέα αρχή. Γι' αυτό και πρέπει να γίνει
ένα κούρεμα του ελληνικού χρέους συνοδευόμενο από την έξοδο από το ευρώ
και βέβαια από μηχανισμούς και προγράμματα στήριξης της εξόδου από την
κρίση, διότι ασφαλώς το χρέος δεν θα μπορεί να αποπληρωθεί ούτε με την
υποτιμημένη δραχμή. Πρέπει να λάβει χώρα ένα δούναι και λαβείν»
iefimerida.gr
