Στο
συγκεκριμένο απόσπασμα θίχτηκε μεταξύ άλλων το θέμα των αιολικών πάρκων
της Τήνου και οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις που θα επιφέρει η
εγκατάστασή τους στο νησί.
… Είναι δυνατόν τα αιολικά να μειώνουν τις βροχοπτώσεις;
Γ.Σ. «Κι
όμως αυτό είναι η πραγματικότητα κύριε Σαχίνη. Ξέρετε, τα αιολικά πάρκα
είναι κάτι το πρόσφατο και τώρα, σιγά-σιγά, συνειδητοποιούμε, πέρα απ’
τις γενικότερες άλλες επιπτώσεις, ενεργειακές, οικονομικές, χωροταξικές ή
αισθητικές αν θέλετε, που είναι πολύ σοβαρές επιπτώσεις, και κάποιες
άλλες μορφές τις οποίες ανακαλύπτουμε με πάρα πολύ μεγάλο ενδιαφέρον θα
έλεγα. Όντως, τα αιολικά πάρκα επηρεάζουν το υδατικό δυναμικό μιας
περιοχής από τη γένεση μιας βροχόπτωσης μέχρι τον εμπλουτισμό του
υδροφόρου ορίζοντα.»
Παρότι
δεν είστε ένα τυχαίο πρόσωπο, πέρα από την πανεπιστημιακή σας ιδιότητα
έχετε σχέση και με τις ομάδες μελετών της τραπέζης Ελλάδος. …Δηλαδή
θέλετε να μου πείτε ότι τα αιολικά πάρκα είναι ανεμιστήρες και διώχνουν
τα σύννεφα και διώχνουν τις βροχές;
Γ.Σ. «Κάπως
έτσι. Καταρχήν, κάνατε μνεία της μελέτης της τραπέζης Ελλάδος και πολύ
καλά κάνατε γιατί είναι μια μελέτη η οποία αγνοήθηκε –κακώς βέβαια– από
την ελληνική πολιτεία και από τον τύπο θα έλεγα, διότι ήταν μια μελέτη
εικοσιπέντε περίπου καθηγητών πανεπιστημίου, που δούλεψαν επί δυο χρόνια
χωρίς αμοιβή και ίσως αυτό γίνεται απίστευτο και για αυτό δεν
δημοσιεύτηκε, δεν πήρε έκταση αυτή η μελέτη, στην οποία βγήκαν πάρα πολύ
σοβαρά συμπεράσματα και πρέπει να πω ότι ίσως είμαστε και η μοναδική
χώρα η οποία έχει κάνει μελέτη σε τέτοια κλίμακα, δηλαδή σε εθνική
κλίμακα ... Οι επιπτώσεις οι οποίες μελετήσαμε ήταν οι περιβαλλοντικές
αλλά και οι οικονομικές και οι κοινωνικές επιπτώσεις από την κλιματική
αλλαγή. Οι οποίες κοινωνικές και περιβαλλοντικές καταλήγουν να είναι κι
αυτές οικονομικές επιπτώσεις στο τέλος. …Για την Ελλάδα, η κλιματική
αλλαγή έχει κάποια χαρακτηριστικά. Δεν είναι ίδια η κλιματική αλλαγή σε
όλον το πλανήτη, αλλά για τη Μεσόγειο και ειδικά για την Ελλάδα, η
κλιματική αλλαγή χαρακτηρίζεται από μείωση των βροχοπτώσεων και αύξηση
των θερμοκρασιών.»
Για πάμε όμως στα αιολικά …
Γ.Σ. «Δεν
ξέρω αν έχετε υπόψη σας τι γίνεται στις μεγάλες καλλιέργειες των
εσπεριδοειδών, στο Άργος, στην Άρτα. Εκεί λοιπόν έχουν τοποθετηθεί
ανεμομείκτες, οι οποίοι είναι έλικες. Και τι κάνουν αυτοί οι έλικες;
Ενεργοποιούνται όταν η ατμόσφαιρα έχει υγρασία κοντά στο έδαφος όταν η
θερμοκρασία κατέβει, για να μην δημιουργηθεί παγετός, διότι με τον
παγετό θα παγώσουν οι χυμοί των εσπεριδοειδών. Επομένως εκεί τους
θέλουμε αυτούς τους έλικες και τους ενεργοποιούμε και κάνουν πολύ καλά
τη δουλειά τους.»
Λοιπόν;
Γ.Σ. «Τα
αιολικά πάρκα λοιπόν, οι ανεμογεννήτριες, είναι έλικες κι αυτές. Και
γυρίζουν. Ίδια λειτουργία κάνουν. Εκεί, εμποδίζουν τον παγετό,
εμποδίζουν την πάχνη, εμποδίζουν την ομίχλη κυρίως από τη χαμηλή νέφωση
και δεν αφήνουν τους υδρατμούς αυτούς να κάτσουν στο έδαφος. Θα μου
πείτε είναι σοβαρό αυτό; Εγώ θα σας πω ότι είναι παρά πολύ σοβαρό,
ειδικά στα μέρη στα οποία δεν έχει πάρα πολύ νερό, διότι οι υδρατμοί
αυτοί, η δρόσος, η πάχνη, ο παγετός, η ομίχλη, καλύπτουν τις ανάγκες της
εδαφικής ζώνης, δηλαδή συντηρούν τη χλωρίδα και την πανίδα της εδαφικής
ζώνης και συγχρόνως εμποδίζουν τους υδροφόρους ορίζοντες να ανέλθουν
τριχοειδώς και να εξατμιστούν. Ξέρετε ότι αν η εδαφική ζώνη είναι ξερή
το νερό που είναι στον υδροφόρο ορίζοντα από κάτω, ανεβαίνει τριχοειδώς
και εξατμίζεται. Οι υδρατμοί, λοιπόν, κοντά στην επιφάνεια του εδάφους
παίζουν αυτό το ρόλο, δηλαδή συντηρούν την πανίδα και την χλωρίδα στην
εδαφική ζώνη και εμποδίζουν την ανύψωση και εξάτμιση του νερού του
υδροφόρου ορίζοντα. Αυτό, όσον αφορά τους υδρατμούς κοντά στην
ατμόσφαιρα, δηλαδή λειτουργούν σαν ανεπιθύμητοι ανεμομείκτες. Αλλά
υπάρχουν και είδη βροχών, κυρίως οι τοπικές βροχές, τις οποίες οι
μετεωρολόγοι τις ονομάζουν κατακόρυφης μεταφοράς ή ορογραφικής, κυρίως
αυτές που είναι δίπλα στα βουνά.
Οι
υδρατμοί που είναι μαζεμένοι εκεί δεν μπορούν να συμπυκνωθούν και να
δημιουργήσουν βροχή, γιατί δεν τους αφήνει να συμπυκνωθούν η δράση των
ανεμογεννητριών, επομένως έχουμε μια, θα λέγαμε, καταστροφή εν τη
γενέσει τους των τοπικών βροχών και έναν εμποδισμό των υδρατμών κοντά
στο έδαφος να κάτσουν στο έδαφος και να πάρουν μέρος στον υδρολογικό
κύκλο της περιοχής. Τώρα, στην Τήνο υπάρχουν κι άλλα προβλήματα. Εκεί η
επίδραση των ανεμογεννητριών φτάνει μέχρι τον υδροφόρο ορίζοντα, διότι
τα πετρώματα της Τήνου είναι πετρώματα μεταμορφωμένα και πυριγενή,
δηλαδή μικρής συλλεκτικής ικανότητας, αλλά καλής κυκλοφορίας στο
εσωτερικό τους, δηλαδή αν μπει το νερό μέσα, έχει χώρο να κυκλοφορήσει,
το πρόβλημα είναι ότι δεν μπαίνει εύκολα. Αν λοιπόν, με τις εκσκαφές,
τις ισοπεδώσεις και όλα αυτά, τις στεγανοποιήσεις, αποψιλώσεις των
αιολικών πάρκων, καταστραφεί, απομονωθεί, στεγανοποιηθεί θα λέγαμε, ένα
20% της υδρολογικής λεκάνης, επειδή είναι και μικρές οι υδρολογικές
λεκάνες εκεί, καταλαβαίνετε ότι αυτό το 20% της στέρησης, της
κατείσδυσης του νερού, θα είναι ένα πολύ σημαντικό σημείο σε μια περιοχή
που έχει φοβερές πιέσεις ειδικά το καλοκαίρι και επομένως είναι μια
πρόσθετη ζημιά για την υδατική κυκλοφορία και διαχείριση.»
Θα
σας πει κάποιος, μήπως τα λέτε κινούμενοι όλοι πίσω από τη βρώμικη
τεχνολογία διότι η αιολική ενέργεια και οι ανανεώσιμες πηγές ενεργείας,
πάνε να πάρουν το πάνω χέρι και να μας λύσουν και το πρόβλημα και φτηνό
ρεύμα για το λαό;
Γ.Σ. «Εδώ
είναι ακριβώς το πρόβλημα, εδώ είναι, θα λέγαμε, η λανθασμένη αντίληψη.
Όλοι όταν εμφανίστηκαν οι Α.Π.Ε., οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, όλοι
γίναμε θιασώτες και φίλοι τους, έτσι δεν είναι; Δεν υπήρχε κανένας
άνθρωπος λογικός που ήταν αντίθετος μ’ αυτές. Ωστόσο, έχουν δυο
προβλήματα. Πρώτον, δεν είναι πάντα φιλικές στο περιβάλλον, δηλαδή είναι
φιλικές κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις. Να σας πω ένα απλό παράδειγμα:
Γεμίζετε μια κορυφογραμμή με ανεμογεννήτριες. Σε ένα τοπίο το οποίο
είναι και αισθητικό τοπίο, είναι και ιστορικό τοπίο, είναι και οτιδήποτε
άλλο θέλετε. Ε, αυτό είναι φιλικό προς το περιβάλλον; Νομίζω ότι μόνο
αυτό θα αρκούσε, χωρίς να καταφύγει κανείς σε άλλα στοιχεία. Θα
μπορούσαν να βρεθούν ουδέτερα τοπία που θα μπορούσαν εκεί να
δημιουργούνται τα αιολικά πάρκα. Δεν είναι ανάγκη να μπουν τα αιολικά
πάρκα στην βιτρίνα κάθε περιοχής.»
