Ο κάθε ένας μπορεί να καταλάβει, ποια είναι η μεγάλη ευθύνη του Γιάννη Στουρνάρα στην υπόθεση της καταστροφής της ελληνικής οικονομίας, η οποία σήμερα συνεπάγεται την καταστροφή ενός ολόκληρου λαού.
Της Καλλιόπης Σουφλή
Συγκέντρωσα κάποια δημοσιεύματα, που αποκαλύπτουν ΠΟΙΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΑΝ ΤΗΝ ΚΑΜΟΡΑ ΠΟΥ ΕΚΤΕΛΕΣΕ ΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΛΑΟ.
ΓΙΑΤΙ ΤΙΠΟΤΑ ΔΕΝ ΕΓΙΝΕ ΤΥΧΑΙΑ.
Καλλιόπη Σουφλή
ΟΛΟΙ ΜΙΑ ΠΑΡΕΑ: Ο Στουρνάρας, ο Τσακαλώτος και η Οξφόρδη…
Γιάννης Στουρνάρας και Ευκλείδης
Τσακαλώτος, υπουργοί οικονομικών στα χρόνια των μνημονίων, τα αγαπημένα
παιδιά του Β. Σόιμπλε και οι καλύτεροι μαθητές της σκληρής λιτότητας της
θείας Αγκελικούλας, υπήρξαν συμφοιτητές στην Οξφόρδη!
Το 1979, όταν ο νεαρός τότε Γιάννης
Στουρνάρας αποφοίτησε από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο, αποφάσισε να
συνεχίσει τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο φημισμένο πανεπιστήμιο της
Οξφόρδης. Μπήκε γρήγορα στο κλίμα και δεν χρειάστηκε πολύς χρόνος
προσαρμογής στο ιδιαίτερα απαιτητικό εκπαιδευτικό ίδρυμα.
Την ίδια χρονιά ένας Έλληνας του
εξωτερικού, που γεννήθηκε στην Ολλανδία και έζησε αρκετά χρόνια στην
Αγγλία, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, βρισκόταν στο προπτυχιακό στάδιο και
είχε επιλέξει ένα από τα πιο περιζήτητα πτυχία του πανεπιστημίου, το PPE
«Philosophy, Politics and Economics».
Ο Γ. Στουρνάρας ανέλαβε να τον
προετοιμάσει. Οι δύο τους δεν έγιναν απλώς καλοί φίλοι στην Οξφόρδη αλλά
συνεργάστηκαν και αργότερα στην οικονομική έρευνα.
Το 1994 ένα κοινό τους άρθρο με τίτλο
«Investment and Credit Rationing in Four European Economies»
δημοσιεύτηκε στην Greek Economic Review. Το 2001 ακολούθησε ακόμα ένα
επιστημονικό κοινό τους άρθρο για το νέο ρόλο του χρηματοοικονομικού
τομέα στις οικονομίες της Νότιας Ευρώπης.
Αντίθετα με ότι θα πίστευε κανείς, ο
Στουρνάρας έχει το πιο «λαϊκό» μπακγκράουντ, αφού αποφοίτησε από το
Δημόσιο της Φιλοθέης (όσο λαϊκή μπορεί να είναι η Φιλοθέη) σπούδασε στο
Οικονομικό Πανεπιστήμιο και πήγε στην Οξφόρδη για μεταπτυχιακό.
Αντίθετα ο Τσακαλώτος είναι αυθεντικό
προϊόν της βρετανικής upper class και του αριστοκρατικού establishment
αφού πήγε στην Οξφόρδη αφού προηγουμένως κάθισε στα θρανία του
φημισμένου Eton.
Τα χρόνια της Οξφόρδης διαμόρφωσαν τον
Στουρνάρα και ήταν καθοριστικά για τη μετέπειτα πορεία του.
Στο
φημισμένο βρετανικό πανεπιστήμιο βρέθηκε μαζί με τη σύντροφό του από τα
φοιτητικά χρόνια στην Αθήνα, τη Λίνα Νικολοπούλου. Εκείνος έκανε
μεταπτυχιακό και διδακτορικό στα Οικονομικά, εκείνη διδακτορικό στη
Βιολογία. Μόλις το ΠαΣοΚ θεσμοθέτησε τον πολιτικό γάμο, το 1981,
κατέβηκαν στο Λονδίνο, μαζί με ένα φιλικό ζευγάρι, «με ένα νοικιασμένο
Renault που χάλασε στον δρόμο», και παντρεύτηκαν στο προξενείο. Γύρισαν
με oτοστόπ. Σήμερα έχουν δύο κόρες, τη Μυρτώ και τη Νεφέλη.
Στην Οξφόρδη ο Στουρνάρας συνδέθηκε με
μέλη της ελληνικής κοινότητας του πανεπιστημίου. Εκεί δίδασκε ήδη ο
Λουκάς Τσούκαλης (σήμερα καθηγητής Ευρωπαϊκής Οργάνωσης στο Πανεπιστήμιο
Αθηνών και πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ), ο οποίος έχει τελειώσει το
διδακτορικό του σε ηλικία μόλις 25 ετών.
Συνομήλικος, συμφοιτητής και συγκάτοικος
του Στουρνάρα στην εστία ήταν ο Γιώργος Ζανιάς, πρώην υπουργός
Οικονομικών και νυν πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας, ενώ ο «μικρός της
παρέας» ήταν ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Ο καθηγητής Οικονομικών και
τομεάρχης Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ έκανε την ίδια εποχή τις προπτυχιακές
σπουδές του σε έναν κύκλο σπουδών μοναδικό στην Οξφόρδη: Πολιτική
Επιστήμη, Φιλοσοφία και Οικονομικά.
«Ημασταν όλοι προοδευτικά παιδιά»
θυμάται ο Τσούκαλης. «Μιλάγαμε συνέχεια πολιτικά. Ως λίγο μεγαλύτερος,
είχα ίσως μια πιο ρεαλιστική αντιμετώπιση. Οι άλλοι ήταν πιο
ριζοσπαστικοί. Κουβαλούσαν μια επαναστατικότητα που είχε έρθει από τα
αμφιθέατρα των ελληνικών πανεπιστημίων. Η ιδεολογία της παρέας ήταν από
σοσιαλδημοκρατία και πέρα προς τα Αριστερά και ο Στουρνάρας είχε το
πρόβλημα πώς θα προσαρμόσει τις αριστερές ιδέες με τα παραδοσιακά
οικονομικά».
Η παρέα της Οξφόρδης ήταν πολυσυλλεκτική. Στις συζητήσεις
συμμετείχε με τα δικά της επιχειρήματα και η Ελένη Λουρή, σήμερα
υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία έκανε από το 1982 το
διδακτορικό της στο φημισμένο πανεπιστήμιο.
Την ιστορία την γράφουν οι παρέες,
υποστηρίζουν κάποιοι. Στην περίπτωση του Γιάννη Στουρνάρα και του
Ευκλείδη Τσακαλώτου αυτό «ταιριάζει γάντι».
Πάντως έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το εξής: Όλα τα πρόσωπα, τα οποία αναφέρονται παραπάνω κατείχαν θέσεις σε τράπεζες.
Τελικά, τίποτα δεν είναι τυχαίο στη ζωή.Eπιμέλεια: www.logiosermis.net.
Διαβάστε όλο το άρθρο:
http://www.logiosermis.net/2016/05/blog-post_33.html#.V0YU1fmLSUk
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΑΝΤΙΦΩΝΙΕΣ:
Συμπληρωματικά:
Μια ομάδα διανοουμένων που είχαν
αποχωρήσει τότε από το ΚΚΕ με τη διάσπασή του εξαιτίας της δεξιάς
στροφής της ηγεσίας και της συγκυβέρνησης με τη ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ
δημιούργησε το πολιτικό-θεωρητικό περιοδικό διαλεκτική (1ο τεύχος Ιανουάριος – Φεβρουάριος 1990) με εμψυχωτή και επικεφαλής τον Ευτύχη Μπιτσάκη.
Η Διαλεκτική, λόγω πολιτικών διαφωνιών, σταμάτησε την έκδοσή της με το 7ο τεύχος.
Στο περιοδικό «διαλεκτική Τεύχος 7
Χειμώνας 1992-93» με Συντακτική Επιτροπή: Αριάδνη Αλαβάνου, Νίκος
Κοτζιάς, Τρύφωνας Κωστόπουλος, Σπύρος Μαγκλιβέρας, Βαγγέλης Παπαχρήστος,
Αλέκος Παρασκευόπουλος, Γιώργος Σορολοπίδης, Σπύρος Τραυλός, Λευτέρης
Φιλιππάτος, υπάρχει κοινό άρθρο των Γιάννη Στουρνάρα – Ευκλείδη
Τσακαλώτου με τίτλο «Η έννοια της συναίνεσης στην οικονομική θεωρία και
πολιτική – Ορισμένες προτάσεις για την ελληνική οικονομία».
Αυτό θέλεις να το δεις: Όταν Τσακαλώτος και Στουρνάρας ήταν συμφοιτητές και συγκάτοικοι στην Οξφόρδη!
Athens magazine 25 Μαΐου 2016
Τις σχέσεις του υπουργού Οικονομικών με
τον βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ δημοσίευσε η Real news. Το 1979, όταν ο νεαρός
τότε Γιάννης Στουρνάρας αποφοίτησε από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο,
αποφάσισε να συνεχίσει τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο φημισμένο
πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Μπήκε γρήγορα στο κλίμα και δεν χρειάστηκε
πολύς χρόνος προσαρμογής στο ιδιαίτερα απαιτητικό εκπαιδευτικό ίδρυμα.
Την ίδια χρονιά ένας Έλληνας του
εξωτερικού, που γεννήθηκε στην Ολλανδία και έζησε αρκετά χρόνια στην
Αγγλία, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, βρισκόταν στο προπτυχιακό στάδιο και
είχε επιλέξει ένα από τα πιο περιζήτητα πτυχία του πανεπιστημίου, το PPE
«Philosophy, Politics and Economics».
Ο Γ. Στουρνάρας ανέλαβε να τον
προετοιμάσει. Κάπως έτσι ξεκίνησε η γνωριμία μεταξύ των δύο αντρών. Η
ζωή τα έφερε έτσι που έπειτα από 33 χρόνια γνωριμίας ο ένας έγινε
υπουργός Οικονομικών και άλλος, ως βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, ανέλαβε να τον
ελέγχει σαν σκιώδης υπουργός.
Από την πρώτη ημέρα της γνωριμίας τους
φάνηκε η διαφορετική κουλτούρα που είχαν όσον αφορά τον τρόπο με τον
οποίο αντιλαμβάνονταν τα οικονομικά θέματα. Η διαφορά ηλικίας που έχουν
δεν είναι μεγάλη – μόλις τέσσερα χρόνια.
Ο Γ. Στουρνάρας ήταν μεν Αριστερός [sic!] –
όπως και οι περισσότεροι φοιτητές εκείνη την περίοδο – αλλά δεν ήταν
τόσο πολιτικοποιημένος όσο ο Ευ. Τσακαλώτος. «Ηταν πιο Αριστερός τότε,
αλλά δεν συμμετείχε ενεργά στις πολιτικές εκδηλώσεις, στις συζητήσεις
στα αμφιθέατρα», θυμάται ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος ήταν μέλος του
εργατικού κόμματος στην Αγγλία αλλά και του δημοκρατικού αγώνα που είχε
δημιουργήσει μια ομάδα Ελλήνων φοιτητών.
Η σκληρή αντιπαράθεση στις… Αλπεις
Πολλές φορές, όταν άνοιγαν κουβέντα για
την οικονομική πολιτική, συνήθως αυτή κατέληγε σε καβγά. Ωστόσο, αυτή η
αντιπαράθεση δεν ήταν ικανή για να σταματήσει μια φιλία ετών. Μία από
τις πιο δυνατές συγκρούσεις τους σημειώθηκε μέσα στα τούνελ των Αλπεων,
όπου λίγο έλειψε να έρθουν στα χέρια.
Γυρνούσαν οδικώς από την Οξφόρδη στην
Ελλάδα. Οδηγός ήταν ο Ευ. Τσακαλώτος, δίπλα του συνοδηγός ο Γ.
Στουρνάρας και στο πίσω κάθισμα η σύζυγος του υπουργού οικονομικών Λίνα.
Ενώ διέσχιζαν τις Αλπεις, άρχισαν να μιλούν για τις ιδεολογικές τους
διαφορές. Ο Γ. Στουρνάρας υποστήριζε ότι στα μαθηματικά οικονομικά
μπορεί να μπει και ο μαρξισμός μέσα, κάτι το οποίο δεν δέχονταν ο Ευ.
Τσακαλώτος. Αυτό ήταν. Η μία κουβέντα έφερε την άλλη και οι τόνοι
ανέβηκαν επικίνδυνα. Τώρα θυμούνται και οι δύο αυτό το περιστατικό και
χαμογελούν.
Ο υπουργός Οικονομικών χάρηκε ιδιαίτερα
μόλις πληροφορήθηκε πως ο «φίλος του, ο Ευκλείδης», θα είναι ο σκιώδης
υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ. Τον χαρακτηρίζει πολύ καλό οικονομολόγο, καθώς
γνωρίζει πολύ καλά τα θέματα της πολιτικής οικονομίας, έχει ευρύτατη
παιδεία και έχει σπουδάσει πολιτικές επιστήμες και φιλοσοφία. Μάλιστα,
όπως σημειώνουν συνεργάτες τους, «θα αντιπαρατεθεί με έναν πολιτικό που
ξέρει από οικονομικά και τον οποίο εκτιμά ιδιαίτερα».
Ο Γ. Στουρνάρας δεν έκρυψε τη χαρά του
στην πρώτη συνεδρίαση της Επιτροπής Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής
όταν είδε απέναντι του τον Ευ. Τσακαλώτο. «Ο μαθητής μου. Βέβαια, μου λέει ότι άλλα έλεγα τότε και άλλα υποστηρίζω σήμερα…»,
φέρεται να σχολίασε χαμογελώντας ο υπουργός Οικονομικών μόλις
ολοκληρώθηκε η συνεδρίαση και τα πειράγματα μεταξύ των δύο συνεχίστηκαν
για λίγη ώρα μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
«Ο Γιάννης είναι ντόμπρος. Αυτά που λέει αυτά πιστεύει», τονίζει ο Ευ. Τσακαλώτος, που επισημαίνει τις τεράστιες ιδεολογικές διαφορές που έχει με τον Γ. Στουρνάρα. «Οσα
αξιώματα και αν πήρε δεν έγινε ποτέ γιάπης. Το γεγονός αυτό, για μας
τους Αριστερούς, έχει σημασία. Αυτός που ήταν αυτός είναι και τώρα και
το εκτιμώ ιδιαίτερα αυτό» σημειώνει ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.
Μάλιστα, στην πρώτη του ομιλία στη
Βουλή, στις προγραμματικές δηλώσεις, ο Ευ. Τσακαλώτος ήταν εκείνος που
δημοσιοποίησε τη γνωριμία του με τον Γ. Στουρνάρα. «Να ευχηθώ στον
υπουργό Οικονομικών, που τον ξέρω εδώ και τριάντα χρόνια, καλή τύχη
γιατί, όπως λένε και οι Αγγλοι, θα τη χρειαστεί. Εχει να κάνει με μια
οικονομία που είναι σε ελεύθερη πτώση». Ο υπουργός Οικονομικών
μπορεί να μη χειροκρότησε στο τέλος, αλλά την παρακολούθησε ολόκληρη
έχοντας ένα χαμόγελο ικανοποίησης για τον μαθητή του.
Ευκλείδης Τσακαλώτος: Ο άνθρωπος στη «σκιά» του Γ. Βαρουφάκη
Χριστίνας Κατσαντώνη thetoc
Φοράει κι αυτός ανοιχτό πουκάμισο κι
αποφεύγει τη γραβάτα. Δεν έχει ξυρισμένο κεφάλι, ούτε κι αφήνει το
πουκάμισο έξω από το παντελόνι, όμως και πάλι δεν θυμίζει κλασικό
κοστουμαρισμένο πολιτικό -αλλά περισσότερο «κύριο καθηγητή».
Δεν υπολείπεται σε γνώσεις, βιογραφικό, ούτε σε αγγλική προφορά του
μεγάλου πρωταγωνιστή των ημερών Γιάνη Βαρουφάκη – η δική του είναι
αμιγώς βρετανική, της Οξφόρδης.
Οσο όμως ο Υπουργός Οικονομικών
συνεχίζει να μονοπωλεί το ενδιαφέρον των παγκόσμιων media ακόμα και
απλώς αλλάζοντας πουκάμισα, ο αναπληρωτής Υπουργός Εξωτερικών – αρμόδιος
για τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις – Ευκλείδης Τσακαλώτος συνεχίζει
να κυκλοφορεί αθόρυβα και σταθερά – με πουλοβεράκι – δίπλα του, παρών σε
όλες τις κρίσιμες διαπραγματεύσεις των ημερών -και συνυπεύθυνος για την
ελληνική στρατηγική στη διεθνή οικονομία.
Ο «δίπλα του» είναι
σχήμα λόγου. Αν κυριολεκτήσουμε, βρίσκεται πίσω του, ενίοτε ξεχνά μέχρι
και να τον συστήσει – όπως ήταν μία από τις λεπτομέρειες που
σχολιάστηκαν δυσμενώς για τον Γιάνη Βαρουφάκη.
Ο βρετανοθρεμμένος κ. Τσακαλώτος δεν φαίνεται να ασχολείται με τέτοιες λεπτομέρειες.
Αν ο Γιάνης Βαρουφάκης είναι ο άνθρωπος των φώτων, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος είναι… ο «Αγγλος» αφανής, το σκέλος που ισορροπεί την εξίσωση,
αυτός που κρατά χαμηλούς τόνους και ενεργοποιείται πίσω από τις
κάμερες, πάνω από μελέτες, αναλύσεις, έρευνες και συζητήσεις για την
διεθνή οικονομία.
Πριν από τον ορισμό της νέας κυβέρνησης,
το όνομά του ακουγόταν ως ένα από των υποψήφιων για το Οικονομικών –
ήταν άλλωστε υπεύθυνος του τομέα Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ, όμως τελικά
ανέλαβε καθήκοντα στο Εξωτερικών με αρμοδιότητες – πάνω στη διεθνή
οικονομία – που έχουν άμεση σχέση με την επιστήμη του. Την οποία,
βεβαίως, έμαθε σε φημισμένα Πανεπιστήμια.
Ο ριζοσπάστης – φιλόσοφος του Ήτον και της Οξφόρδης
Ο Γιάννης Βαρουφάκης έχει ίσως περισσότερο φυσιογνωμία πολίτη του κόσμου,
ασχέτως αν ο καθηγητής Ευκλείδης Τσακαλώτος είναι αυτός που γεννήθηκε
και έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του σε ξένες χώρες.
Γεννήθηκε το 1960 στο Ρότερνταμ της
Ολλανδίας και από το 1965, ο πατέρας του, Στέφανος πήρε την οικογένεια
και μετακόμισε στην Αγγλία. Ο μικρός Ευκλείδης, με το δύσκολο για τους Βρετανούς όνομα, μεγάλωσε ως μέλος μιας ευκατάστατης οικογένειας και μιας ανώτερης τάξης εκλεκτών που φοιτούσαν στα καλύτερα κολέγια και πανεπιστήμια, σε αυτά που παραδοσιακά θεωρούνται πηγές επόμενων γενεών εξουσίας.
Φοίτησε στο φημισμένο Κολέγιο του Ήτον και
συνέχισε τις σπουδές του στα Πανεπιστήμια του Σάσεξ και της Οξφόρδης,
όπου σπούδασε Οικονομικές και Πολιτικές Επιστήμες.
Στα χρόνια της
Οξφόρδης, ήταν που ήρθε σε επαφή και με άλλους Έλληνες οι οποίοι πρωταγωνίστησαν στην πολιτική σκηνή τα
τελευταία χρόνια, όπως για παράδειγμα τον πρώην Υπουργό Οικονομικών,
Γιάννη Στουρνάρα. Εκείνη την εποχή έκανε το Προπτυχιακό του σε ένα κύκλο
σπουδών καινούριο στην Οξφόρδη (Πολιτική Επιστήμη, Φιλοσοφία και
Οικονομικά).
Ήταν μάλιστα ο νεότερος και μάλλον ο πιο επαναστάτης μιας παρέας προοδευτικών, καλλιεργημένων, φιλόδοξων Ελλήνων, που μιλούσε διαρκώς πολιτικά.
«Επειδή ερχόμουν από την Αγγλία με θεωρούσαν λίγο δεξιούλη»
έχει πει ο ίδιος. «Με τον Γιάννη βρισκόμασταν σε διαφορετικό στρατόπεδα
από τότε. Παρ’ ότι με έλεγαν δεξιούλη, εγώ ήμουν με τα λεγόμενα ετερόδοξα οικονομικά, ενώ εκείνος ήταν πιο mainstream».
Στην Αγγλία, παρέμεινε και μετά το τέλος
των εντυπωσιακών σπουδών του, συνεχίζοντας τις έρευνες, τις μελέτες και
τις δημοσιεύσεις του, ενώ για τέσσερα χρόνια δίδασκε στο Πανεπιστήμιο του Κεντ. Με τον Γιάννη Στουρνάρα, μάλιστα, συνεργάστηκαν στο πλαίσιο της έρευνας, δημοσιεύοντας το 1994 στην Ελληνική Οικονομική Επιθεώρηση κοινό άρθρο με θέμα τις επενδύσεις σε τέσσερις ευρωπαϊκές οικονομίες.
Επιστροφή στην Ελλάδα με τον έρωτα από τη Σκωτία
Ένα χρόνο πριν (1993), σε ηλικία πια 33 ετών, είχε έρθει να κατοικήσει μόνιμα στην Ελλάδα, με τα ελληνικά του να αποτελούν αρχικά μια μόνιμη αιτία αρνητικών σχολίων σε βάρος του.
Δούλεψε πολύ πάνω στη γλώσσα, ώστε να
ξεφορτωθεί τη βρετανική προφορά και να μπορεί να εκφραστεί με άνεση και
στα ελληνικά. [sic!]
Με την επιστροφή στην Ελλάδα, συνέχισε το ερευνητικό και συγγραφικό έργο του, ενώ παράλληλα από το 2010 έγινε καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Οι ριζοσπαστικές απόψεις που
είχε από παιδί τον οδήγησαν στο Συνασπισμό, αργότερα στον ΣΥΡΙΖΑ, με
τον οποίο κατέβηκε υποψήφιος για το ελληνικό Κοινοβούλιο στις εκλογές
του 2004, στο νομό Πρεβέζης, από όπου κατάγεται η
οικογένειά του – είναι απόγονος του στρατηγού Θρασύβουλου Τσακαλώτου. Ο
ίδιος σήμερα διατηρεί στην περιοχή σπίτι, φίλους και αρκετά στενούς δεσμούς.
Με τον Αλέξη Τσίπρα δεν είχε συντροφικές σχέσεις από το παρελθόν. Κοινό σημείο είναι ότι και οι δύο προχωρούν στη ζωή με τους νεανικούς έρωτές τους.
Στην Ελλάδα δεν ήρθε μόνος, αλλά με τη Σκωτσέζα σύζυγό του και σύντροφο από τα φοιτητικά του χρόνια, Χέδερ Ντενίζ Γκίμπσον. Μια γυναίκα, με την οποία τους ενώνουν τα κοινά ενδιαφέροντα γύρω από τη μελέτη της οικονομικής επιστήμης και τα τρία παιδιά που ήρθαν να μεγαλώσουν την οικογένειά τους.
Η λαμπρή οικονομολόγος της Τράπεζας της Ελλάδος
Η σύζυγός του, για την ακρίβεια η συνεργασία της με το ελληνικό δημόσιο στάθηκε
η αφορμή να του ασκηθεί ιδιαιτέρως έντονη -αρνητική- κριτική πριν από
περίπου δυόμιση χρόνια, όταν δημοσιεύματα υποστήριζαν ότι τίθεται ζήτημα
«ηθικής κομψότητας» όταν ο ίδιος είναι στέλεχος του
ΣΥΡΙΖΑ – και κορυφαίο μέλος του οικονομικού επιτελείου του – και η
γυναίκα του σύμβουλος και συνεργάτης του επικεφαλής της Τράπεζας της Ελλάδος, Γιώργου Προβόπουλου – όπως είχε γραφτεί μάλιστα και λογογράφος του.
Ο ίδιος τότε είχε διαψεύσει ότι η σύζυγός του είναι λογογράφος του Προβόπουλου.
«Ούσα υπάλληλος της Τράπεζας της Ελλάδος, καθώς διευθύνει το τμήμα Μελετών, μπορεί κάποιες εισηγήσεις της να απευθύνονται στον κ. Προβόπουλο, αλλά δεν έχει καμία ιδιαίτερη σχέση μαζί του» διευκρίνιζε.
Η Σκωτσέζα κυρία Γκίμπσον, η οποία έχει
ένα λαμπρό βιογραφικό και θεωρείται από τις κορυφαία μυαλά στον χώρο της
ευρωπαϊκής οικονομίας, προσελήφθη στην Τράπεζα της Ελλάδος την εποχή
που διοικητής της ήταν ο Λουκάς Παπαδήμος. Το γεγονός ότι είχε ξένη υπηκοότητα ήταν μια αφορμή κριτικής στην πρόσληψή της, που όμως υπερκαλύφθηκε από το έντονο ερευνητικό και συγγραφικό της έργο (έχει προχωρήσει σε πλήθος εκδόσεων και αναλύσεων για την ελληνική και την ευρωπαϊκή οικονομία).
Στον κύκλο της χαίρει απόλυτης εκτίμησης, ως ένα εξαιρετικό μυαλό και παράλληλα ένας απλός και γελαστός άνθρωπος.
Περισσότερα γι’ αυτήν, πέρα από το αμιγώς επιστημονικό αντικείμενό της,
δεν έχουν γίνει γνωστά. Είναι προφανές πως η κυρία Γκίμπσον, πέρα από
τις επιστημονικές ανησυχίες, μοιράζεται με τον άντρα της και τους ίδιους
χαμηλούς τόνους, τη συνήθεια να κινούνται πίσω από τους προβολείς.
Ο αριστοκράτης που μοιράζει εισιτήρια στα Φεστιβάλ
Οι λεπτομέρειες για την οικογενειακή ζωή
του είναι άγνωστες, τα media που ασχολούνται με το αποκαλούμενο life
style ουδέποτε δημοσίευσαν στοιχεία ή φωτογραφίες από τα παιδιά του ή τα
σπίτια του στην Κηφισιά. Δεν ξέρουμε πώς ζει και πώς διασκεδάζει, όταν δεν εκπονεί κάποια περίπλοκη οικονομική μελέτη – ή δεν τρέχει στην Ευρώπη για να διαπραγματευτεί τα οικονομικά της χώρας.
Ξέρουμε ωστόσο το πόθεν έσχες του που είχε σταθεί αφορμή για άλλη μια περίοδο έντονης κριτικής σε βάρος του και σε βάρος του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς του είχε δοθεί ο τίτλος του «αριστερού αριστοκράτη».
Το θέμα είχε προκύψει στο τέλος του 2013, όταν το πόθεν έσχες του γινόταν αντικείμενο πρωτοσέλιδων δημοσιευμάτων λόγω των υψηλών επενδύσεων σε επενδυτικές εταιρείες όπως η BlackRock ή η JP Morgan.
Είχε απαντήσει, διευκρινίζοντας ότι πρόκειται για πατρική περιουσία, επενδύσεις του πατέρα του, Στέφανου, στις οποίες ο ίδιος ήταν απλώς συνδικαιούχος. Οπως είχε αποκαλυφθεί τότε, τα περιουσιακά του στοιχεία περιλάμβαναν επίσης δύο σπίτια στην Κηφισιά,
ένα γραφείο στην Αθήνα κι ακόμα ένα σπίτι στην Πρέβεζα. Από εκεί και
πέρα τα προσωπικά του ετήσια εισοδήματα ήταν ανάλογα ενός δραστήριου
Ακαδημαϊκού και τουλάχιστον τα μισά -ή ακόμα και το ένα τρίτο- από όσα
δήλωνε η -διευθύντρια στο τμήμα Ερευνών στην ΤτΕ- σύζυγός του.
Τα χρήματα, προφανώς, δεν έχουν λείψει ποτέ από τη ζωή του Ευκλείδη Τσακαλώτου.
Ωστόσο, μια από τις χαρακτηριστικές ιστορίες, που τον συνοδεύουν λέει
ότι από τότε που μπήκε στον Συνασπισμό και στον ΣΥΡΙΖΑ, συνήθιζε να
πηγαίνει στα Φεστιβάλ Νεολαίας του κόμματος, και να κάθεται στο ταμείο ή να μοιράζει χαρτάκια προτεραιότητας στις ουρές για τα σουβλάκια…
http://www.antifonies.gr/%CE%B5%CF%85%CE%BA%CE%BB%CE%B5%CE%AF%CE%B4%CE%B7%CF%82-%CF%84%CF%83%CE%B1%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CF%8E%CF%84%CE%BF%CF%82-%CE%BF-%CE%AC%CE%BD%CE%B8%CF%81%CF%89%CF%80%CE%BF%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%B7/
Ο Στουρνάρας, το ΕΑΜ, η Οξφόρδη και η τρόϊκα
Εικονογράφηση: Γιώργος Γούσης
Αργύρης Παπαστάθης ΤΟ ΒΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ: 07/11/2012
Ο υπουργός Οικονομικών δεν είναι
ιδιαίτερα αγαπητός και το ξέρει. Ο Γιάννης Στουρνάρας μιλάει για τον
εαυτό του, το πλάνο του και την επόμενη ημέρα στην Ελλάδα, ενώ πολιτικοί
αντίπαλοι και συμφοιτητές του θυμούνται το παρελθόν
Το καλοκαίρι του 1962, ο εξάχρονος
Γιάννης Στουρνάρας νόμιζε ότι η μητέρα του, η κυρία Φωτεινή, τους
πήγαινε μαζί με τα αδέλφια του για διακοπές στη Μήλο.
Ο σκοπός του
ταξιδιού ήταν διαφορετικός. Είχαν πάει για να δουν τον πατέρα τους που
δούλευε κρυφά ως λογιστής στα ορυχεία Κυριακόπουλου, όπου είχαν
καταλύσει πολλοί ΕΑΜίτες. Ο Γιάννης Στουρνάρας ανατράφηκε σε αριστερό
περιβάλλον.
Η καταγωγή της οικογένειάς του είναι από τη Γλύφα Φθιώτιδας
και ο πατέρας του, ο Θανάσης Στουρνάρας, ήταν γραμματέας του ΕΑΜ
Φθιώτιδας και Εύβοιας.
«Για παπούτσια, ρούχα, ακόμη και για σουβλάκι, ο
πατέρας μου πάντα με πήγαινε να τα αγοράσουμε από μαγαζί που το είχαν
αριστεροί. Οταν τον ρωτούσα γιατί, μου έλεγε ότι αυτοί το έχουν
μεγαλύτερη ανάγκη» θυμάται ο υπουργός Οικονομικών μιλώντας στο
ΒΗmagazino. «Ο πατέρας μου δεν με παρότρυνε ποτέ να εμπλακώ ενεργά με τα
πολιτικά. “Πρώτα τα μαθήματά σου και μετά τα υπόλοιπα” μου έλεγε. Ισως
γι’ αυτό να μπήκα τόσο αργά στην ΚΝΕ, προς το τέλος του πανεπιστημίου».
Οι αναμνήσεις είναι σημαντικές. Ισως και
λίγο ειρωνικές, όταν η Αριστερά και η ΚΝΕ συνδέονται με τον άνθρωπο που
υπογράφει το πιο σκληρό πακέτο περικοπών που έχει εφαρμοστεί στον
ευρωπαϊκό Νότο από την αρχή της κρίσης του ευρώ. Ο Γιάννης Στουρνάρας
είναι το πρόσωπο των ημερών. Είναι ο άνθρωπος που είπε την ιστορική
φράση «περί όνου σκιάς» για τις αντιρρήσεις στην περιστολή εργασιακών
δικαιωμάτων.
Ο υπουργός που επέκτεινε τις περικοπές των 13,5 δισ. ευρώ
σε 19 δισ. ευρώ ως το 2016. Ο οικονομολόγος που πιστεύει ότι τα επόμενα
χρόνια τα πράγματα θα πάνε ακόμη καλύτερα αναμένοντας (με βάση το
Μεσοπρόθεσμο) ανάπτυξη 3,5% το 2016, ένα ποσοστό που θυμίζει τις καλές
εποχές πριν από τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Ο Γιάννης Στουρνάρας δεν είναι
ένα αγαπητό πρόσωπο. Το ήξερε από την ημέρα που ανέλαβε να πιέσει το
ελληνικό νοικοκυριό στα όριά του. Οι συμπάθειες, όμως, δεν έχουν
σημασία. Το ερώτημα είναι ένα: Θα τα καταφέρει;
Η άρνηση της ένταξης
Παρ’ ότι κυνηγημένος από το μετεμφυλιακό
κράτος της Δεξιάς, ο Θανάσης Στουρνάρας κατάφερε να ζήσει αξιοπρεπώς
την οικογένειά του.
Ο Γιάννης Στουρνάρας μεγάλωσε στο Ψυχικό, τελείωσε
το Δημόσιο Γυμνάσιο Φιλοθέης και μπήκε στο Τμήμα Οικονομικών Επιστημών
της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών το 1974.
Τα μαθήματα άρχισαν
με καθυστέρηση λόγω των ραγδαίων πολιτικών εξελίξεων. Εποχή
αποχουντοποίησης στα πανεπιστήμια και έντονης πολιτικοποίησης. Ο
συμφοιτητής του Νίκος Θεοχαράκης, σήμερα επίκουρος καθηγητής στο Τμήμα
Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, θυμάται: «Ο Γιάννης δεν
έδειχνε ποτέ πολιτικοποιημένος με την έννοια ότι τον απασχολούσε η
πολιτική αλλαγή ή τουλάχιστον δεν εκφραζόταν με έντονη δράση στα κοινά. Η
άρνηση της ένταξης ήταν πάντα το χαρακτηριστικό του. Μπήκαμε στο
Οικονομικό Τμήμα 400 άτομα τον Οκτώβριο του 1974. Από τους περίπου 50
που παρακολουθούσαμε συστηματικά, γύρω στους 20 αποφοιτήσαμε τον Ιούνιο
του 1978».
Το 1978, στο τέταρτο έτος, καθηγητής του
Στουρνάρα ήταν ο Γιάννος Παπαντωνίου, μετέπειτα υπουργός Οικονομικών.
«Ηταν η πρώτη μου δουλειά μετά τις σπουδές. Δίδασκα οικονομική ανάπτυξη
στους τεταρτοετείς» λέει στο ΒΗmagazino o Παπαντωνίου. «Ο Γιάννης
διακρινόταν για τη συμμετοχή του στο μάθημα. Από τους 1.000 φοιτητές που
ήταν γραμμένοι στο 4ο έτος έβαλα μόνο δύο δεκάρια. Το ένα στον
Στουρνάρα και το άλλο στον Νίκο Θεοχαράκη».*1
Τελείωσε με άριστα, 9,5 στα 10. Ως
πρώτος του Τμήματος Οικονομικής Επιστήμης, πήρε την υποτροφία της
Αγροτικής Τράπεζας για το εξωτερικό από τα χέρια του τότε διοικητή της,
Αδαμάντιου Πεπελάση. Ειρωνεία της τύχης: με τη δική του υπογραφή ως
υπουργού Οικονομικών τερματίστηκε το 2012 η αυτόνομη πορεία της
Αγροτικής, που πέρασε στην Τράπεζα Πειραιώς.
Οι μισθοί και ο κανίβαλος
O Γιάννης Στουρνάρας ήταν καλός μαθητής.
Τόσο καλός, που μπλέκει την πολιτική με την αρχαία ελληνική γραμματεία.
Οπως λένε συνεργάτες του, η γραμμή που ακολούθησε στις διαπραγματεύσεις
συνοψίζεται στη φράση «τα αντιτείνοντα απόλλυται» από την «Αντιγόνη»
του Σοφοκλή (στίχος 714, «τα δ’ αντιτείνοντ’ αυτόπρεμν’ απόλλυται») και
αναφέρεται στα δέντρα που ξεριζώνονται επειδή αντιστέκονται στην ορμή
του χειμάρρου. «Οσα υποχωρούν στην ορμή του νερού σώζουν κλωνάρια τους»
λέει ο Αίμων στον Κρέοντα. Ο Στουρνάρας διάλεξε τη γραμμή της ευελιξίας.
Από τότε που ήταν γενικός διευθυντής του
ΙΟΒΕ, ενός ανεξάρτητου think tank που συνεργάζεται με τον ΣΕΒ,
διατηρούσε καλή επικοινωνία με τον επικεφαλής των ελεγκτών του ΔΝΤ,
Πόουλ Τόμσεν. Αφότου έγινε υπουργός, έκανε κινήσεις για την εμπέδωση
καλού κλίματος, γνωρίζοντας ότι ο Τόμσεν διαθέτει την ισχυρότερη
προσωπικότητα και τη μεγαλύτερη εμπειρία διαπραγματεύσεων σε σύγκριση με
τα άλλα δύο στελέχη της τρόικας.
Λίγο προτού συμπληρωθεί ένας μήνας
διαβουλεύσεων, το υπουργείο Οικονομικών άφησε (στο τέλος Ιουλίου) να
διαρρεύσει η πληροφορία περί γεύματος Στουρνάρα με τον δανό ελεγκτή. Οι
ίδιες πηγές ανέφεραν ότι το κλίμα ήταν εξαιρετικά καλό και ότι
σηματοδοτεί μια αλλαγή στη μέχρι σήμερα συμπεριφορά των εκπροσώπων των
δανειστών.
Οι επόμενες ημέρες και εβδομάδες δεν
επιβεβαίωσαν τις αρχικές εκτιμήσεις. Ο Τόμσεν δεν δέχθηκε καμία από τις
διαρθρωτικές περικοπές που πρότεινε η ελληνική πλευρά, ζητώντας επιπλέον
περικοπές μισθών και συντάξεων. Οδήγησε τον Στουρνάρα σε απειλή
παραίτησης και τις διαπραγματεύσεις σε αδιέξοδο. «Τελειώσαμε. Να πάτε να
βρείτε καλύτερο υπουργό να υπογράψει πρόσθετες περικοπές σε μισθούς και
συντάξεις» φέρεται να είπε ο υπουργός Οικονομικών στον Τόμσεν στις 22
Σεπτεμβρίου.
Μετά την έντονη διαφωνία, ο Δανός του
ΔΝΤ φέρεται να διαμαρτυρήθηκε για τις διαστάσεις που πήρε το θέμα και ο
Στουρνάρας επέστρεψε στην αρχική γραμμή. Η ελληνική πλευρά δέχθηκε στα
μέσα Οκτωβρίου επιπλέον περικοπές στις συντάξεις του ΟΓΑ με αντάλλαγμα
το τελικό «ΟΚ» των δανειστών για να κλείσει το πακέτο και να δοθεί η
δόση των 31,5 δισ. ευρώ. Ομως, όπως συνέβη και τον Φεβρουάριο, η τρόικα
επανήλθε στο παρά ένα με νέες απαιτήσεις στα εργασιακά που απείλησαν την
κυβερνητική συνοχή.
«Είναι προφανές ότι το πράγμα δεν
βγαίνει. Δεν μπορεί να σκάβεις μια τρύπα και να νομίζεις ότι θα βγεις
από την Κίνα» σημειώνει ο Νίκος Θεοχαράκης, σχολιάζοντας την εμμονή της
τρόικας για τη μείωση μισθών και την περιστολή των εργασιακών
δικαιωμάτων. «Ο Γιάννης δεν έχει την ηλίθια, κανιβαλική, ακραία
νεοφιλελεύθερη θεωρητική άποψη του Τόμσεν, που η βασική επιστημολογική
αρχή της είναι το άσβεστο μίσος προς τους φορείς της μισθωτής εργασίας.
Πιστεύω ότι αντιλαμβάνεται ότι η απελευθέρωση των αποζημιώσεων και του
κατώτατου μισθού είναι μέτρα που θα ανοίξουν τον ασκό του Αιόλου και ότι
το πρόβλημα για τις επιχειρήσεις δεν είναι οι μισθοί, αλλά τα έσοδα. Με
αυτά που ζητάει η τρόικα ο ένας θα απολύει τους πελάτες του άλλου.
Δυστυχώς, όμως, ο Γιάννης, εδώ και καιρό, στον δημόσιο λόγο του έχει
πάψει να παίρνει αποστάσεις από τα οικονομικά της τρόικας».
Ο Θεοχαράκης πιστεύει ότι η επιλογή της
ελληνικής κυβέρνησης και ντε φάκτο και των υπόλοιπων χωρών στην Ευρώπη
που βρίσκονται στην ίδια κατάσταση στηρίζεται στη λογική του
υποδειγματικού κρατουμένου. «Πιστεύουν ότι αν συμπεριφερθούν καλά θα τη
γλιτώσουν κάποια στιγμή ή ότι θα τους φάνε τελευταίους. Είναι η ίδια
λογική που λέει καλύτερα να πηδήξεις από τον 13ο όροφο παρά να πηδήξεις
από τον 10ο, επειδή μέχρι να ανέβεις στον 13ο κάτι μπορεί να συμβεί».
Ο κύκλος της Οξφόρδης
Πολύ καιρό πριν από όλα αυτά, η
ακαδημαϊκή ζωή του στην Οξφόρδη ήταν μια άλλη μάχη. Ο κύριος
ανταγωνιστής του στην άμιλλα της σχολής ήταν ο Τσαρλς Κόλινς, σήμερα
υφυπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, με τον οποίο διατηρεί στενή επαφή.
Τα χρόνια της Οξφόρδης διαμόρφωσαν τον
Στουρνάρα και ήταν καθοριστικά για τη μετέπειτα πορεία του. Στο
φημισμένο βρετανικό πανεπιστήμιο βρέθηκε μαζί με τη σύντροφό του από τα
φοιτητικά χρόνια στην Αθήνα, τη Λίνα Νικολοπούλου. Εκείνος έκανε
μεταπτυχιακό και διδακτορικό στα Οικονομικά, εκείνη διδακτορικό στη
Βιολογία. Μόλις το ΠαΣοΚ θεσμοθέτησε τον πολιτικό γάμο, το 1981,
κατέβηκαν στο Λονδίνο, μαζί με ένα φιλικό ζευγάρι, «με ένα νοικιασμένο
Renault που χάλασε στον δρόμο», και παντρεύτηκαν στο προξενείο. Γύρισαν
με oτοστόπ. Σήμερα έχουν δύο κόρες, τη Μυρτώ και τη Νεφέλη.
Στην Οξφόρδη ο Στουρνάρας συνδέθηκε με
μέλη της ελληνικής κοινότητας του πανεπιστημίου. Εκεί δίδασκε ήδη ο
Λουκάς Τσούκαλης (σήμερα καθηγητής Ευρωπαϊκής Οργάνωσης στο Πανεπιστήμιο
Αθηνών και πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ), ο οποίος έχει τελειώσει το
διδακτορικό του σε ηλικία μόλις 25 ετών. Συνομήλικος, συμφοιτητής και
συγκάτοικος του Στουρνάρα στην εστία ήταν ο Γιώργος Ζανιάς, πρώην
υπουργός Οικονομικών και νυν πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας, ενώ ο
«μικρός της παρέας» ήταν ο Ευκλείδης Τσακαλώτος. Ο καθηγητής Οικονομικών
και τομεάρχης Οικονομικών του ΣΥΡΙΖΑ έκανε την ίδια εποχή τις
προπτυχιακές σπουδές του σε έναν κύκλο σπουδών μοναδικό στην Οξφόρδη:
Πολιτική Επιστήμη, Φιλοσοφία και Οικονομικά.
«Ημασταν όλοι προοδευτικά παιδιά»
θυμάται ο Τσούκαλης. «Μιλάγαμε συνέχεια πολιτικά. Ως λίγο μεγαλύτερος,
είχα ίσως μια πιο ρεαλιστική αντιμετώπιση. Οι άλλοι ήταν πιο
ριζοσπαστικοί. Κουβαλούσαν μια επαναστατικότητα που είχε έρθει από τα
αμφιθέατρα των ελληνικών πανεπιστημίων. Η ιδεολογία της παρέας ήταν από
σοσιαλδημοκρατία και πέρα προς τα Αριστερά και ο Στουρνάρας είχε το
πρόβλημα πώς θα προσαρμόσει τις αριστερές ιδέες με τα παραδοσιακά
οικονομικά». Η παρέα της Οξφόρδης ήταν πολυσυλλεκτική. Στις συζητήσεις
συμμετείχε με τα δικά της επιχειρήματα και η Ελένη Λουρή, σήμερα
υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία έκανε από το 1982 το
διδακτορικό της στο φημισμένο πανεπιστήμιο.
Από το ποδόσφαιρο, στο υπουργείο
Εκείνη την εποχή, με τον συγκάτοικό του,
Γιώργο Ζανιά, δεν θα μπορούσαν να φανταστούν άλλη μία ειρωνεία της
τύχης. Ο Ζανιάς τελείωσε το λύκειο στον Ορχομενό Βοιωτίας, σπούδασε
Οικονομικά στην Αθήνα και στο Ρέντινγκ της Βρετανίας και βρέθηκε στην
Οξφόρδη το 1980 για διδακτορικό. Ο Στουρνάρας και ο Ζανιάς παντρεύτηκαν
με διαφορά λίγων ημερών το 1981.
Στο γραφείο του, στο ιστορικό κτίριο της
Εθνικής Τράπεζας στην πλατεία Κοτζιά, περιστοιχισμένος από έργα του
Λύτρα και του Βολανάκη, ο Ζανιάς θυμάται σήμερα την εποχή που η
ποδοσφαιρική ομάδα των ελλήνων φοιτητών της Οξφόρδης πετύχαινε
σημαντικές νίκες (υπό καταρρακτώδη βροχή) στο γηπεδάκι της Aristotle
Lane που το ονόμαζαν «Αριστοτέλειο». Καθοριστική για την επιτυχία ήταν η
συμβολή δύο ιρακινών φοιτητών από τη σχολή πιλότων της Οξφόρδης (εποχή
Σαντάμ Χουσεΐν στο Ιράκ), μεταγραφές που είχε κλείσει ο Στουρνάρας.
Κάπως έτσι έγινε και η μετάβαση στο
υπουργείο Οικονομικών. Ο Ζανιάς σήκωσε το κύριο βάρος των
διαπραγματεύσεων με την τρόικα ως πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών
Εμπειρογνωμόνων (ΣΟΕ) από τον Απρίλιο του 2010 και στη συνέχεια «έπαιξε»
δύο μήνες… άμυνα ως υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Πικραμμένου. Το
καλοκαίρι του 2012 παρέδωσε το χαρτοφυλάκιο στον Στουρνάρα, ο οποίος
είχε την εντολή να παίξει επίθεση ζητώντας επαναδιαπραγμάτευση… Η
εξέλιξη δεν ήταν τόσο γραμμική.
Η αδυναμία του Πρωθυπουργού, λόγω του
ιατρικού προβλήματος στο μάτι, να παραστεί στην ορκωμοσία του Στουρνάρα,
μετέτρεψε σε «Μπεν Χουρ» την παράδοση-παραλαβή του υπουργείου,
ενεργοποιώντας τα αντανακλαστικά της συγκατοίκησης των παλαιών
συμφοιτητών. Επί της ουσίας, υπουργός της κυβέρνησης ήταν ο Στουρνάρας,
επειδή όμως δεν είχε ορκιστεί, ο Ζανιάς ήταν ο μόνος που είχε το
δικαίωμα να υπογράφει τις καθημερινές αποφάσεις που απαιτεί η
απαρχαιωμένη γραφειοκρατική μηχανή του ελληνικού κράτους, ακόμη και για
στοιχειώδεις λειτουργίες όπως η αγορά τόνερ για τα φωτοτυπικά. «Τον
υπουργό» ζητούσαν οι καλούντες στο τηλέφωνο. «Ποιον από τους δύο;»
ρωτούσε η γραμματέας.
Στουρνάρας εναντίον Τσακαλώτου
Πίσω στην Οξφόρδη. Το παράδοξο είναι ότι
εκτός από τον άνθρωπο που του παρέδωσε το υπουργείο Οικονομικών, τον
Γιώργο Ζανιά, ο Στουρνάρας ήταν φίλος και με το πρόσωπο που δεν
αποκλείεται να τον διαδεχτεί στο υπουργείο, αν ο ΣΥΡΙΖΑ γίνει κυβέρνηση.
Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος είναι ο «σκιώδης υπουργός Οικονομικών» του Αλέξη
Τσίπρα. Γεννήθηκε το 1960 στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας και μεγάλωσε στο
Λονδίνο. «Επειδή ερχόμουν από την Αγγλία, με θεωρούσαν και λίγο
δεξιούλη» λέει για τον κύκλο των Ελλήνων της Οξφόρδης.
Ο ίδιος λέει ότι οι ιδεολογικές
διαφωνίες του με τον Στουρνάρα κρατούν εδώ και δεκαετίες: «Δεν μου είναι
σήμερα δύσκολο να βρίσκομαι σε διαφορετικό στρατόπεδο από τον Γιάννη,
γιατί αυτό συνέβαινε από τότε. Παρ’ ότι με έλεγαν δεξιούλη, εγώ ήμουν με
τα λεγόμενα ετερόδοξα οικονομικά, ενώ εκείνος ήταν πιο mainstream».
Αυτές τις ημέρες ο Τσακαλώτος «απαντάει»
στον Στουρνάρα σε πολιτικό και ιδεολογικό επίπεδο μέσα από το βιβλίο
που συνέγραψε μαζί με τον οικονομολόγο Χρήστο Λάσκο και έχει τίτλο «22
πράγματα που μας λένε για την ελληνική κρίση και δεν είναι έτσι» (εκδ.
ΚΨΜ, 2012).
Οι διαπραγματεύσεις για το ευρώ
Ο Στουρνάρας απέκτησε στην Οξφόρδη
μάστερ και διδακτορικό, δίδαξε στο Κολέγιο St. Catherine’s και εργάστηκε
από το 1981 ως το 1985 ως ερευνητής στο Ινστιτούτο Ενεργειακών Σπουδών.
Το 1985 επέστρεψε από τη Βρετανία και πήγε φαντάρος. Τα σκαλιά του
υπουργείου Οικονομικών στην οδό Νίκης τα ανέβηκε για πρώτη φορά εκείνη
τη χρονιά, φορώντας τη στολή εξόδου του στρατού ξηράς.
Υπουργός Εθνικής Οικονομίας ήταν ο
Κώστας Σημίτης και υφυπουργός ο Γιάννος Παπαντωνίου. Ο Στουρνάρας είχε
περάσει το μεγαλύτερο μέρος της θητείας του στη Λάρισα και είχε
μετατεθεί στο ΓΕΣ. Ο φίλος του, Πλάτων Τήνιος, του είπε ότι στο
υπουργείο αναζητούν συμβούλους.
«Eμφανίστηκε στο γραφείο μου με στολή
φαντάρου και χοντρά γυαλιά μυωπίας 5-6 βαθμούς» θυμάται ο Παπαντωνίου.
Τον έπεισε να αφήσει την Οξφόρδη και να δουλέψει μαζί του στο υπουργείο.
«Λίνα, ο Γιάννης είναι τρελός;» ρωτούσε τη σύζυγο του Στουρνάρα ο
υπεύθυνος του ινστιτούτου στην Οξφόρδη. Ο βρετανός καθηγητής τηλεφώνησε
έκπληκτος στο πατρικό σπίτι στο Ψυχικό (όπου έμεναν όλοι μαζί) μόλις
έμαθε για την απόφαση του νεαρού διδάκτορα να επιστρέψει μόνιμα στην
Ελλάδα.
Ο νυν υπουργός εργάστηκε την περίοδο
1986-1989 ως ειδικός σύμβουλος του υπουργείου Οικονομικών για θέματα
δημοσίων επιχειρήσεων και εισοδηματικής πολιτικής. Το 1989 το ΠΑΣΟΚ
έχασε τις εκλογές από τη Νέα Δημοκρατία και ο Στουρνάρας τη θέση του στο
υπουργείο.
Με απόφαση, όμως, του διοικητή της
Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), Δημήτρη Χαλικιά, τοποθετήθηκε σύμβουλος σε
θέματα νομισματικής πολιτικής. Από αυτή τη θέση εκπροσωπούσε την ΤτΕ, ως
αναπληρωματικό μέλος, αντικαταστάτης του Χαλικιά, στις συνόδους των
διοικητών των Κεντρικών Τραπεζών της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Το ΠαΣοΚ επέστρεψε στην εξουσία το 1993
και έναν χρόνο μετά ο Στουρνάρας ανέλαβε το πόστο του προέδρου του ΣΟΕ,
του βασικού συμβούλου του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών,
Γιάννου Παπαντωνίου, ο οποίος επί επτά χρόνια (1994-2001) κατηύθυνε την
προσπάθεια ένταξης στην ΟΝΕ. Στα χρόνια αυτά ο Στουρνάρας εκπροσωπούσε
το υπουργείο στη Νομισματική Επιτροπή της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Εκανε
δεκάδες ταξίδια «με ένα βαλιτσάκι στο χέρι» για άτυπες επαφές και
παρασκηνιακές διαβουλεύσεις με τους βασικούς εταίρους. Γνωρίστηκε με
πρόσωπα-κλειδιά, απέκτησε εμπειρία διαπραγματεύσεων.
«Υπήρξε πολύτιμος συνεργάτης τόσο για
την εξαιρετική γνώση των θεμάτων όσο και για τον καλό χαρακτήρα και την
εύκολη επαφή με τους ανθρώπους, η οποία του επέτρεψε να εξελιχθεί σε
πολύ καλό διπλωμάτη στις Βρυξέλλες» δηλώνει ο Παπαντωνίου. Ο Παπαντωνίου
και ο Στουρνάρας ήταν μαζί το 1994 όταν εγκρίθηκε, παρά τη δυσπιστία,
το πρόγραμμα σύγκλισης της εξαιρετικά προβληματικής – και τότε –
ελληνικής οικονομίας.
Η κρίση του Χρηματιστηρίου
Το φθινόπωρο του 1999 ξέσπασε η μεγάλη
κρίση του Χρηματιστηρίου. Επειτα από λίγους μήνες, τον Απρίλιο του 2000,
ο Στουρνάρας κινητοποίησε τους αμυντικούς μηχανισμούς του κράτους για
να συγκρατηθεί η συνεχιζόμενη πτώση.
Κατηγορήθηκε από κάποιους για
χειραγώγηση. Αλλοι είδαν την κίνηση αυτή ως μια στρατηγική επιλογή για
να μη μεταφερθεί η κρίση στην αγορά συναλλάγματος και ομολόγων, εξέλιξη
που θα έθετε σε κίνδυνο την ένταξη της χώρας στην ΟΝΕ που υπογράφηκε
τρεις μήνες μετά.
Στη Σύνοδο των «15» στη Φέιρα της
Πορτογαλίας, όταν σφραγίστηκε η είσοδος της Ελλάδας στην ΟΝΕ, οι
υπόλοιποι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης χειροκροτούσαν την ελληνική
αποστολή. Χρειάστηκαν μόλις εννέα χρόνια για να αναστραφεί πλήρως το
κλίμα.
Η διάψευση της αισιοδοξίας
Τι έκανε ο Στουρνάρας αυτά τα χρόνια;
Στη δεύτερη τετραετία Σημίτη, μετά την κομβική θητεία στο υπουργείο
Οικονομικών (1994-2000), τοποθετήθηκε πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος
της Εμπορικής Τράπεζας. Εφάρμοσε πρόγραμμα αναδιάρθρωσης που οδήγησε
στην πώληση της Εμπορικής στη γαλλική τράπεζα Crédit Agricole. Εφέτος
τον Οκτώβριο οι Γάλλοι πούλησαν την Εμπορική στην Alpha Bank. Οι εκλογές
του Μαρτίου του 2004 έφεραν και πάλι τη ΝΔ στην εξουσία. Από το 2005 ως
το 2008 ο σημερινός υπουργός Οικονομικών χρημάτισε διευθύνων σύμβουλος
της ΚΑΠΠΑ Χρηματιστηριακής, με αντικείμενο την προσέλκυση ξένων
επενδύσεων στο ελληνικό Χρηματιστήριο.
Η ανάκαμψη σε επίπεδο παρουσίας και
παρέμβασης στα δημόσια οικονομικά πράγματα ήλθε αμέσως μετά, όταν
ανέλαβε γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ, ενός ανεξάρτητου think tank που
συνεργάζεται με τον ΣΕΒ.
Για ορισμένες παρεμβάσεις του μέσω του
ΙΟΒΕ, ο Γιάννης Στουρνάρας έχει κάθε λόγο να αισθάνεται δικαιωμένος,
υπάρχουν όμως και προβλέψεις που δεν δικαιώθηκαν. «Δεν συμμερίζομαι τις
απόψεις ότι το 2010 από πλευράς ύφεσης θα είναι χειρότερο από το 2009.
Θα είναι καλύτερο, θα πάμε σε θετικό πρόσημο» δήλωνε τον Δεκέμβριο του
2009.
Το «τσουνάμι» της ύφεσης που πυροδότησαν τα μέτρα του πρώτου
μνημονίου τον Μάιο του 2010 τον διέψευσε. Συνάδελφοι από το Πανεπιστήμιο
Αθηνών επέκριναν ως υπεραισιόδοξες τις εκτιμήσεις του ΙΟΒΕ ότι το
άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων θα οδηγήσει σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 10%
σε ορίζοντα δεκαετίας.
Η άποψή τους ήταν ότι δεν μπορούμε να
προσβλέπουμε σε τέτοια αποτελέσματα με δεδομένη την καθίζηση της
οικονομικής δραστηριότητας. Ο αντίλογος είναι ότι η «συνταγή» της
εσωτερικής υποτίμησης εντός ευρώ δεν θα πετύχει ποτέ αν δεν ανοίξουν τα
επαγγέλματα για να πέσουν οι τιμές.
Από τον Παπανδρέου στον Ολάντ
Δεκαπενταύγουστος, 2009. Συνεργάτης τού
τότε προέδρου του ΠαΣοΚ, Γιώργου Παπανδρέου, ζητεί από τον Στουρνάρα να
συμμετάσχει σε σύσκεψη για την πορεία της οικονομίας. Συμμετέχουν,
μεταξύ άλλων, η Λούκα Κατσέλη, ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου και ο Ηρακλής
Πολεμαρχάκις. Συγκρούονται δύο γραμμές. Η γραμμή τού «λεφτά υπάρχουν»,
με προτάσεις για αυξήσεις στο Δημόσιο που έχουν στόχο την αναθέρμανση
της οικονομίας, η οποία εκφράζεται από την Κατσέλη, και η γραμμή της
λιτότητας και των αποκρατικοποιήσεων για τουλάχιστον τρία έτη, που
προτείνεται από τον Στουρνάρα. «Το έλλειμμα θα είναι πάνω από 10% και
όχι 6%, όπως λέει ο Παπαθανασίου» (σ.σ.: ο τότε υπουργός Οικονομικών της
Νέας Δημοκρατίας) υποστηρίζει ο νυν υπουργός κρατώντας στα χέρια του
στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος.
Στις εκλογές του Οκτωβρίου το ΠαΣοΚ
θριάμβευσε με σύνθημα το «λεφτά υπάρχουν». Ο Στουρνάρας, ο οποίος είχε
στηρίξει τον Βενιζέλο στις εσωκομματικές εκλογές του ΠαΣοΚ το 2007, όπως
ανέμενε δεν κλήθηκε να συμμετάσχει στο οικονομικό επιτελείο παρά τη
μακρά εμπειρία του. Κατέθεσε την άποψή του σε έκθεση με τίτλο «Η
ελληνική οικονομία σε αναζήτηση στρατηγικής». Ζητούσε περικοπές στον
δημόσιο τομέα, εξυγίανση των ΔΕΚΟ και παρεμβάσεις για τον περιορισμό της
σπατάλης.
Ο Παπανδρέου θυμήθηκε τον Στουρνάρα στον
ανασχηματισμό του Ιουνίου του 2011. Του πρότεινε μέσω τρίτου το
υπουργείο Οικονομικών, εκείνος όμως αρνήθηκε. Τελικώς ανέλαβε ο νυν
πρόεδρος του ΠαΣοΚ, Ευάγγελος Βενιζέλος, ο οποίος αντικατέστησε τον
Γιώργο Παπακωνσταντίνου.
Ο Στουρνάρας είχε χρόνο για καλοκαιρινές
διακοπές. Πριν από δύο χρόνια συναντήθηκε τυχαία στη Σύρο με τον
σημερινό πρόεδρο της Γαλλίας, Φρανσουά Ολάντ. Με τη σύζυγό του, Λίνα,
είχαν αγοράσει το 2000 μία από τις πανομοιότυπες μεζονέτες στον οικισμό
Τρία Λαγγόνια. Το σπίτι είναι δίπλα στο εξοχικό του Γιάννου Παπαντωνίου
και σε αυτό της Κλοντίν Ριπέρ, πρώην συζύγου του γάλλου πρεσβευτή στην
Αθήνα, Ζαν-Μορίς Ριπέρ. Καλεσμένοι της ήταν το 2010 ο Φρανσουά Ολάντ και
η Βαλερί Τριερβελέρ, το σημερινό προεδρικό ζεύγος της Γαλλίας, και την
παρέα ένωσε στο σπίτι του ο Γιάννος Παπαντωνίου.
Το 2012 ο Στουρνάρας δέχθηκε την πρόταση
να γίνει υπουργός Ανάπτυξης στην υπηρεσιακή κυβέρνηση Πικραμμένου
(Μάιος-Ιούνιος 2012). Επέστρεψε στο κτίριο όπου έζησε και δούλεψε από το
1985, αλλά έναν όροφο πιο πάνω, στον 7ο, όπου βρίσκεται το γραφείο του
υπουργού Ανάπτυξης.
Το χρίσμα του Ράπανου
Μετά τις εκλογές του Ιουνίου ο νέος
πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, έκανε δεκτή την πρόταση της Δημοκρατικής
Αριστεράς για την τοποθέτηση του προέδρου της Εθνικής Τράπεζας, Βασίλη
Ράπανου, στο πόστο του υπουργού Οικονομικών, λύση στην οποία συναίνεσε
αμέσως και το ΠαΣοΚ. Ο Ράπανος πέρασε τέσσερα χρόνια στις φυλακές και
υπήρξε από τους σκληρότερα βασανισθέντες στα χρόνια της χούντας των
συνταγματαρχών.
Είναι ένας από τους σημαντικότερους
επιστήμονες της γενιάς του, άνθρωπος ο οποίος ξεχώρισε για το ήθος, τη
σεμνότητα και την έντιμη διαχείριση των δημοσίων υποθέσεων σε μια εποχή
που επικράτησαν και – δυστυχώς – επιβραβεύτηκαν άλλα μοντέλα
συμπεριφοράς. Η περιπέτεια της υγείας του δεν του επέτρεψε να αναλάβει
καθήκοντα.
Τον συνάντησα στο γραφείο που διατηρεί
ως καθηγητής Οικονομικών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το κοντράστ με το
υπερπολυτελές γραφείο του προέδρου της Εθνικής, με τα πανάκριβα έργα
τέχνης, είναι έντονο. «Ο Γιάννης δεν είναι παιδί του κομματικού σωλήνα ή
του πολιτικού συστήματος, ούτε προέρχεται από παρέες κολεγίου. Δεν είχε
κανάλια για να ανεβεί, γι’ αυτό η εξέλιξή του έχει τόση σημασία, γιατί
απαιτούσε δέκα φορές μεγαλύτερη προσπάθεια» λέει για τον Στουρνάρα.
Λέγεται ότι το όνομα του νυν υπουργού ήταν ένα από αυτά που πρότεινε ο
Ράπανος στον Σαμαρά όταν του τηλεφώνησε από το νοσοκομείο «Υγεία» για να
τον πληροφορήσει ότι δεν μπορεί για λόγους υγείας να διατηρήσει το
χαρτοφυλάκιο.
Τον ρωτάω αν έχει πιθανότητες να
πετύχει. «Ανέλαβε τιτάνιο έργο, του εύχομαι δύναμη και κουράγιο. Ομως η
έξοδος της χώρας από την κρίση δεν είναι μόνο υπόθεση του υπουργού
Οικονομικών. Απαιτείται κινητοποίηση όλων των υπουργείων και όλων των
κοινωνικών φορέων για να γίνουν οι διαρθρωτικές και θεσμικές αλλαγές που
χρειάζονται για να αλλάξει η εικόνα της χώρας» απαντά δίνοντας μια
εικόνα για την κλίμακα του εγχειρήματος. «Μόνο η δημοσιονομική
προσαρμογή δεν αρκεί. Μπορεί η Ελλάδα να παραμείνει στο ευρώ, αλλά να
μην μπορεί να ξεφύγει από την παγίδα της στασιμότητας. Αυτός είναι ο
μεγάλος κίνδυνος» επισημαίνει.
Το τηλεφώνημα
Αφού περίμενε πολλές φορές στο ακουστικό
του, ο Στουρνάρας δέχθηκε το κρίσιμο τηλεφώνημα όταν πλέον δεν το
περίμενε. Την επίμαχη ώρα, το μεσημέρι της Τετάρτης 26 Ιουνίου,
βρισκόταν στο βιβλιοπωλείο Ιανός, στην παρουσίαση βιβλίου του
δημοσιογράφου Γιάννη Παπαδόγιαννη με τίτλο «Η άνοδος και η πτώση του
Homo Economicus – O μύθος του ορθολογικού ανθρώπου και η χαοτική
πραγματικότητα».
Λίγο μετά ο τίτλος επιβεβαιώθηκε. Στις
12.40 μ.μ. χτύπησε το κινητό του. Είδε στην αναγνώριση κλήσης ότι τον
καλούσε ο Σαμαράς, ζήτησε συγγνώμη και σηκώθηκε για να μιλήσει. Ο
Πρωθυπουργός τού πρότεινε να αναλάβει το υπουργείο Οικονομικών. Ο
Στουρνάρας δέχθηκε. Τότε ο Σαμαράς τού είπε πως θα επικοινωνήσει με
Βενιζέλο και Κουβέλη και ότι θα τον ξανάπαιρνε σε λίγο. «Κάνε τη δουλειά
σου με την ησυχία σου και τα ξαναλέμε» τον καθησύχασε… Οπερ και
εγένετο.
«Ο άνθρωπος που διαπραγματεύτηκε την
είσοδο της Ελλάδας στο ευρώ είναι τώρα υπουργός Οικονομικών. Αραγε θα
διαπραγματευτεί και την έξοδο;» διερωτήθηκε ο ανταποκριτής του Reuters
στις Βρυξέλλες το ίδιο μεσημέρι.
«Προχώρα, σε στηρίζω εγώ»
Κάπου εδώ αρχίζουν τα πραγματικά
δύσκολα. Αμέσως μετά την ορκωμοσία του Στουρνάρα, στις 10.00 το πρωί της
Πέμπτης 5 Ιουλίου, ακολούθησε η πρώτη συνάντησή του ως υπουργού με τους
επικεφαλής του κλιμακίου της τρόικας. Τον Πόουλ Τόμσεν (ΔΝΤ), τον
Ματίας Μορς (ΕΕ) και τον Κλάους Μαζούχ (ΕΚΤ). «Τη Δευτέρα στο Eurogroup
δεν θα περάσεις καλά» είπε η τρόικα στον νέο υπουργό, όπως αποκάλυψε ο
ίδιος στους δημοσιογράφους που τον περίμεναν στον 6ο όροφο της οδού
Νίκης.
Ακολούθησε αμέσως μετά η συνάντηση με
τον Πρωθυπουργό και τους άλλους δύο πολιτικούς για την προετοιμασία της
πρώτης παρουσίας του στο Eurogroup. Ηταν οι πρώτες ημέρες μετά τις
εκλογές και στην κορυφή της ατζέντας ήταν η επαναδιαπραγμάτευση του
μνημονίου, την οποία υποστήριζαν στην κοινή τους διακήρυξη οι
κυβερνητικοί εταίροι. «Εγώ δεν υπάρχει περίπτωση να πάω τη Δευτέρα και
να πω αυτά τα πράγματα στο Eurogroup. Καλύτερα να φύγω τώρα που είναι
νωρίς» φέρεται να είπε ιδιαιτέρως ο Στουρνάρας στον Σαμαρά στο περιθώριο
της συνάντησης. Η απάντηση ήταν «προχώρα, σε στηρίζω εγώ» και ήταν η
πρώτη φορά που φάνηκε καθαρά η διακριτή σχέση Σαμαρά – Στουρνάρα και η
ασπίδα του Πρωθυπουργού απέναντι στις επιθέσεις που δέχθηκε τις πρώτες
εκείνες ημέρες από τον πρόεδρο του ΠαΣοΚ, με τον οποίο στη συνέχεια
λέγεται ότι τα βρήκε.
Το ίδιο απόγευμα έσπασαν τα τηλέφωνα των
συνεργατών του Στουρνάρα στο γραφείο Τύπου του υπουργείου. Αιτία η
δήλωση του υπουργού που είχε αναρτηθεί σε δημοσίευμα της ηλεκτρονικής
σελίδας των «Financial Times». «Το πρόγραμμα είναι εκτός στόχων και δεν
μπορούμε να ζητήσουμε τίποτα από τους πιστωτές μας προτού το
επαναφέρουμε στη σωστή τροχιά» δήλωνε ο Στουρνάρας στη δημοσιογράφο
Κέριν Χόουπ.
Οι πάντες περίμεναν την επίσημη
αντίδραση θεωρώντας περίπου ως δεδομένο ότι θα υπάρξει διάψευση. «Είπε
ακριβώς αυτό» ήταν η απάντηση! Επρόκειτο για μία ακόμη διαβεβαίωση
τήρησης των δεσμεύσεων προς τη διεθνή κοινότητα και για ανώμαλη
προσγείωση στο εσωτερικό αναφορικά με το πραγματικό περιεχόμενο των
διαβουλεύσεων με την τρόικα, κάτι που έμελλε να επιβεβαιωθεί πάμπολλες
φορές στους τρεις μήνες που ακολούθησαν και απείχε αρκετά από την
«επαναδιαπραγμάτευση του μνημονίου».
Το αδιέξοδο
Οι εξελίξεις των τελευταίων δύο
εβδομάδων δείχνουν ότι η κυβέρνηση και ο υπουργός Οικονομικών έχουν
εισέλθει σε μια φάση που απαιτεί τη διαρκή διαχείριση αδιεξόδων.
Αδιεξόδων πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών.
«Υπάρχει ασφαλώς ευθύνη και από την
ευρωπαϊκή πλευρά, γιατί η όλη στρατηγική δεν βγαίνει, έχει φτάσει σε
αδιέξοδο. Αλλά δεν αρκεί να βγαίνεις και να απειλείς ότι θα
αυτοκτονήσεις παρασύροντας μαζί και τους άλλους, όπως προτείνει ο
ΣΥΡΙΖΑ, πρέπει να πείσεις ότι μπορείς να αλλάξεις και εσύ» σημειώνει ο
Λουκάς Τσούκαλης, γνώστης όσο λίγοι των ευρωπαϊκών ισορροπιών. «Αν αυτή η
κυβέρνηση δεν πετύχει, δεν νομίζω ότι θα έχουμε άλλη ευκαιρία, το
επόμενο βήμα θα είναι μια έξοδος από το ευρώ με ανυπολόγιστες
οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες» λέει ο επικεφαλής του ΕΛΙΑΜΕΠ.
Ποια είναι, όμως, η βασική ιδεολογική
διαφορά που χωρίζει τις θέσεις του Στουρνάρα από αυτές του Τσακαλώτου;
«Ο Γιάννης έχει πολύ μεγάλη πίστη ότι ο ιδιωτικός τομέας από μόνος του
και απελευθερωμένος από το κράτος θα δώσει την απάντηση. Αυτός είναι ο
πυρήνας της οποιασδήποτε δεξιάς άποψης σε αυτή την κρίση και δυστυχώς
την πρεσβεύει ο Στουρνάρας» λέει ο Τσακαλώτος.
«Είμαι εραστής του σκανδιναβικού
μοντέλου» απαντά ο Στουρνάρας. «Θέλουμε ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος, που
θα διασφαλίζει ένα δίκαιο φορολογικό σύστημα, θα είναι αμείλικτος
επόπτης και ελεγκτής, αλλά δεν θα είναι επιχειρηματίας. Το κράτος θα
χαράσσει στρατηγική και θα εντάσσει τις αγορές στις δικές του
μακροχρόνιες επιδιώξεις. Αυτό θέλει σοβαρότητα, σοβαρούς υπουργούς,
μορφωμένους ανθρώπους». Και χρόνο. Κάτι που στη σημερινή πραγματικότητα
μοιάζει πιο πολύτιμο και από κάποια εκατομμύρια ευρώ.
Δείτε τι έγραφε για το Γιάννη Στουρνάρα ο Δημήτρης Μπεκιάρης το 2013 στο Periodista, σε πλήρη αντιδιαστολή με το αγιογραφικό πορτρέτο του Βήματος.
Θα μπορούσε να έχει λάβει το βραβείο του «Δημοσίου υπαλλήλου των τελευταίων 30 ετών»
Δημήτρη Μπεκιάρη
Periodista
Δευτέρα, 18 Φεβρουαρίου 2013
Όσοι έχουν γνωρίσει τον Γιάννη Στουρνάρα
από κοντά συμφωνούν στο εξής: «Δεν τον λες ευφυή και για αυτόν τον λόγο
δεν μπορεί ποτέ να διαχειριστεί πληροφορίες και αναλύσεις πέραν από
εκείνες που του υποδεικνύουν. Επίσης ενώ έχει κάνει καλές σπουδές στα
οικονομικά, δεν διαθέτει αυτό που λέμε οικονομική σκέψη».
Ο σημερινός υπουργός
Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας, παρότι δείχνει να μισεί θανάσιμα τον
δημόσιο τομέα, θα μπορούσε να λάβει το βραβείο του «Δημοσίου Υπαλλήλου
της 30ετίας». Είναι εντυπωσιακό το γεγονός ότι ο τεχνοκράτης και
αγαπημένο παιδί του Κώστα Σημίτη, τοποθετείται εδώ και περίπου 30 χρόνια
μόνο σε δημόσιες θέσεις από τις οποίες λαμβάνει παχυλούς μισθούς. Τόσο
παχυλούς, ώστε μπορεί να διαμένει σε έπαυλη στην Κηφισιά, αλλά και να
διαθέτει πολυτελέστατη βίλα στη Σύρο, δίπλα ακριβώς από τη βίλα του
κουμπάρου του Γιάννου Παπαντωνίου.
Και μπορεί ο Γιάννης Στουρνάρας να έχει
πέσει έξω σε όλες του τις προβλέψεις, σε όλες του τις εκτιμήσεις για την
ελληνική οικονομία και όχι μόνο, μπορεί να φέρει τεράστιες ευθύνες μαζί
με τον Κώστα Σημίτη για το γεγονός ότι η Ελλάδα εντάχθηκε ανέτοιμη στην
Οικονομική Νομισματική Ένωση, με αποτέλεσμα σήμερα η χώρα να απειλείται
με την απόλυτη καταστροφή, αλλά πάντοτε φρόντιζε να κάνει σωστή
διαχείριση της δικής του οικονομικής κατάστασης.
Εξάλλου, πόσοι δημόσιοι
υπάλληλοι ή πόσοι καθηγητές πανεπιστημίου, όπως είναι ο ίδιος, μπορούν
και ζουν με πολυτελέστατο τρόπο, μπορούν και τρώνε σούσι και μπορούν ενώ
φτωχοποιούν τον ελληνικό λαό να κοιμούνται ήσυχοι τα βράδια, αφού
νωρίτερα συμβουλεύουν τις κόρες τους να μην αγοράσουν σπίτι στο
εξωτερικό, αλλά να περιμένουν ενδεχομένως να πέσουν κι άλλο οι τιμές.
Όμως, δεν μένει σε αυτά ο
«Τσάρος» της ελληνικής οικονομίας.
Ο άνθρωπος που αμφισβήτησε τις
αποφάσεις της δικαιοσύνης για την αντισυνταγματικότητα του χαρατσιού, ο
υπεύθυνος για το γεγονός ότι πολλές οικογένειες έχουν μείνει χωρίς
θέρμανση αυτόν τον χειμώνα, ο εκτελεστής του σχεδίου αρπαγής των
ιδιόκτητων οικημάτων από εδώ και πέρα, αρθρώνει το τελευταίο χρονικό
διάστημα και μάλιστα με τρόπο προκλητικό, πολιτικό λόγο.
Το βέβαιο είναι
ότι ο Γιάννης Στουρνάρας αποτελεί μοναδική περίπτωση δημοσίου
υπαλλήλου: Επαύλεις, υψηλές γνωριμίες, κουμπαριές, σούσι, αποταμιεύσεις
και πολυτελής ζωή.
Μια ζωή στο δημόσιο
Ο Γιάννης Στουρνάρας έχει μακρά παρουσία
στο ελληνικό δημόσιο.
Την περίοδο 1986-1989 εργάστηκε ως ειδικός
σύμβουλος του υπουργείου Οικονομικών για θέματα δημοσίων επιχειρήσεων
και εισοδηματικής πολιτικής.
Το γεγονός ότι το 1989 το ΠΑΣΟΚ έχασε τις
εκλογές, δεν επέφερε ουσιαστικά μεγάλες μεταβολές στη σχέση του με τον
δημόσιο τομέα, αφού με απόφαση του τότε διοικητή της Τράπεζας της
Ελλάδος (ΤτΕ), Δημήτρη Χαλικιά, τοποθετήθηκε σύμβουλος σε θέματα
νομισματικής πολιτικής.
Με την επιστροφή του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το 1993,
ένα χρόνο μόλις μετά, το 1994 ο Γιάννης Στουρνάρας ανέλαβε το πόστο του
προέδρου του ΣΟΕ, του βασικού συμβούλου του υπουργού Εθνικής Οικονομίας
και Οικονομικών.
Από τη θέση του ο Γιάννος Παπαντωνίου, ο οποίος τη
δεκαετία του 1970 είχε φοιτητή τον Γιάννη Στουρνάρα, κατηύθυνε, από το
1994 έως το 2001 την προσπάθεια ένταξης της Ελλάδας στην ΟΝΕ, η οποία
έγινε με τέτοιο τρόπο ώστε η χώρα οδηγήθηκε στην καταστροφή.
Φυσικά
έβαλε το χεράκι του και ο Γιάννης Στουρνάρας αφού επί μία επταετία
εκπροσωπούσε το υπουργείο στη Νομισματική Επιτροπή της Ευρωπαϊκής
Ένωσης.
Οπότε ο κάθε ένας μπορεί να καταλάβει, ποια είναι η μεγάλη
ευθύνη του Γιάννη Στουρνάρα στην υπόθεση της καταστροφής της ελληνικής
οικονομίας, η οποία σήμερα συνεπάγεται την καταστροφή ενός ολόκληρου
λαού.
Η «καταστροφή» της Εμπορικής
Ο Γιάννης Στουρνάρας, αφού έγινε
κουμπάρος με τον Γιάννο Παπαντωνίου, έβαλε ως στόχο να γίνει μέλος του
«κύκλου» του πρώην πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη. Όλη αυτή η παρέα, ενέταξε
προφανώς για λογαριασμό των γερμανικών πολιτικών και οικονομικών
συμφερόντων, την χώρα μας στην ευρωζώνη. Πρόκειται για μία διαδικασία,
την οποία πληρώνει πολύ ακριβά σήμερα ο ελληνικός λαός.
Ο Κώστας Σημίτης
εκτίμησε πολύ την προσήλωση του Γιάννη Στουρνάρα προς το πρόσωπό του
και τελικά τον διόρισε στην Εμπορική Τράπεζα.
Για να αντιληφθεί κανείς
το… μέγεθος των ικανοτήτων του σημερινού υπουργού Οικονομικών πρέπει να
γνωρίζει το εξής: Ενώ παρέλαβε την δεύτερη σε μέγεθος ελληνική τράπεζα,
όταν αποχώρησε από τη θέση του Προέδρου η Εμπορική βρέθηκε στα πρόθυρα
της καταστροφής, με αποτέλεσμα να πουληθεί στην γαλλική Credit Agricole.
Ακόμη και σήμερα πολλοί διερωτώνται αν ο Γιάννης Στουρνάρας εκτέλεσε
συνειδητά κάποιο σχέδιο καταστροφής της Εμπορικής Τράπεζας.
Το χειρότερο
είναι ότι οι ίδιοι υποψιάζονται ότι την τύχη της Εμπορικής θα έχει και η
Ελλάδα.
Το σκάνδαλο του Χρηματιστηρίου
Η «φούσκα του χρηματιστηρίου» φέρει την
υπογραφή της διακυβέρνησης Σημίτη.
Πρόσφατα ο πρώην Δήμαρχος Αθηναίων
και υπουργός της κυβέρνησης Καραμανλή Νικήτας Κακλαμάνης υπήρξε
ιδιαίτερα αιχμηρός για τον Γιάννη Στουρνάρα θυμίζοντάς τον ρόλο που είχε
διαδραματίσει την περίοδο που τη χώρα κυβερνούσε ο Κώστας Σημίτης:
«Πρόχειρα στο μυαλό μου έχω τουλάχιστον 30 σκάνδαλα που συγκλόνισαν την
Ελλάδα από το 1996 έως το 2004, με πιο χαρακτηριστικά δύο.
Το
«μαγείρεμα» των στοιχείων για να μπούμε στο ευρώ και το μέγα σκάνδαλο
του χρηματιστηρίου. Αν κάποιοι λοιπόν έχουν επιλεκτική μνήμη, ο
ελληνικός λαός δεν έχει. Θυμάται και πολύ καλά μάλιστα».
Ποιος θυμάται;
Μα ο Γιάννης Στουρνάρας φυσικά, ο οποίος μαζί με τον Γιάννη Παπαντωνίου
είναι εκλεκτά μέλη της παρέας της Σύρου.
Εξάλλου ο Γιάννης Στουρνάρας
υπήρξε και συνεργάτης της χρηματιστηριακής «Κάππα» για την οποία
ακούστηκαν και γράφτηκαν ουκ ολίγα αναφορικά με την περίοδο της
χρηματιστηριακής φούσκας.
Ακόμη, όμως, μεγαλύτερο ενδιαφέρον έχει
μια ανακοίνωση του Συλλόγου Εργαζομένων της Εμπορικής Τράπεζας με
ημερομηνία 2 Δεκεμβρίου 2003, όπου μπορεί ο κάθε ένας να διαβάσει ότι ο
Γιάννης Στουρνάρας και η διοίκηση της Εμπορικής Τράπεζας «διέθεσαν
ολόκληρο σχεδόν το τίμημα από την πώληση της Ιονικής (270 δισ.) για την
κάλυψη των ζημιών από τις χρηματιστηριακές πράξεις και μείωσαν τα ίδια
κεφάλαια κατά 700 εκ. ευρώ».
Νωρίτερα σε άλλη ανακοίνωση με ημερομηνία
22 Νοεμβρίου 2004 αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής: «Διέθεσαν ολόκληρο
σχεδόν το τίμημα από την πώληση της Ιονικής (270 δισ.) για την κάλυψη
των ζημιών από τις χρηματιστηριακές πράξεις και μείωσαν τα ίδια κεφάλαια
κατά 700 εκ. ευρώ».
Τον Απρίλιο του 2000 και ενώ η κρίση του
χρηματιστηρίου είχε ξεσπάσει ήδη από το 1999 ο Γιάννης Στουρνάρας,
υποτίθεται ότι είχε κινητοποιήσει τους αμυντικούς μηχανισμούς του
κράτους με στόχο να επιτευχθεί η συγκράτηση της πτώσης του
χρηματιστηρίου.
Κάποιοι τον είχαν κατηγορήσει για χειραγώγηση.
Η παρέα της Σύρου
Στη Σύρο, όπου διατηρεί την εξοχική του
βίλα (όπως εξάλλου ο κάθε δημόσιος υπάλληλος) ο Γιάννης Στουρνάρας ήρθε
σε απευθείας επαφή με τον γαλλικό παράγοντα, ο οποίος μέχρι σήμερα
στέκεται στο πλευρό του.
Δίπλα στις βίλες των Παπαντωνίου και Στουρνάρα
στην περιοχή τρία Λαγκόνια του νησιού, βρίσκεται άλλη μια βίλα, εκείνη
της Κλοντίν Ριπέρ, πρώην συζύγου του γάλλου πρεσβευτή στην Αθήνα,
Ζαν-Μορίς Ριπέρ.
Καλεσμένοι της ήταν το 2010 ο Φρανσουά Ολάντ και η
Βαλερί Τριερβελέρ, το σημερινό προεδρικό ζεύγος της Γαλλίας, και την
παρέα ένωσε στο σπίτι του ο Γιάννος Παπαντωνίου.
Η αλήθεια είναι ότι ο Γιάννης Στουρνάρας
«είδε μπροστά» τότε και έκανε αυτό που έχει μάθει να κάνει καλύτερα:
Κόλλησε σαν τσιμπούρι στην παρέα των Γάλλων, τους οποίους άρχισε στη
συνέχεια να συναντά και στην Αθήνα.
Άνθρωποι, οι οποίοι γνωρίζουν πρόσωπα
και καταστάσεις, υποστηρίζουν ότι η διαχρονική επαφή που έχει με τους
Γάλλους διαδραμάτισε κεντρικό ρόλο στη στρατηγική που ακολούθησε ως
διοικητής της Εμπορικής Τράπεζας, με αποτέλεσμα το ελληνικό τραπεζικό
ίδρυμα να περάσει στα χέρια της γαλλικής Credit Agricole.
Από τότε τον
συνοδεύει ένα παρατσούκλι: Κόπερφιλντ. Για ποιο λόγο; Διότι έχει τη
μοναδική, μαγική ικανότητα να εξαφανίζει τράπεζες. Κάπως έτσι λένε
σήμερα, ότι αν παραμείνει για πολύ καιρό ακόμη στο τιμόνι της ελληνικής
οικονομίας θα εξαφανίσει και μια χώρα, την Ελλάδα.
Οι δουλειές της συζύγου
Όλες οι σύζυγοι των δημοσίων
υπαλλήλων μπορούν να κάνουν «χρυσές δουλειές»; Μάλλον όχι. Όμως, η
περίπτωση της οικογένειας Στουρνάρα είναι ξεχωριστή. Ανaδημοσιεύουμε όσα έγραφε το newsbomb.gr, το οποίο είχε στηριχθεί στις αποκαλύψεις της εφημερίδας «Παραπολιτικά» πριν από λίγο καιρό:
«Πολυεθνικοί κολοσσοί στο χώρο του
φαρμάκου οι χορηγοί της Λίνας Νικολοπούλου. Τα ιατρικά συνέδρια και οι
συζητήσεις για την επιμέλεια ιατρικών εκδόσεων.
Σίγουρα πολλοί θα
απορούν τι σχέση μπορεί να έχει η σύζυγος του υπουργού Οικονομικών με
τον χώρο των φαρμάκων και ακόμη περισσότερο πώς οι υψηλές γνωριμίες του
συζύγου της αποτέλεσαν το χρήσιμο «εργαλείο» της… Η κ Λίνα Νικολοπούλου
λοιπόν είναι όπως διαβάζουμε στο ρεπορτάζ της εφημερίδας «Παραπολιτικά»
γενική διευθύντρια της εταιρείας Mindwork Business Solutions
(που εδρεύει στην οδό Μάρκου Μπότσαρη στην Κηφισιά) και στο επίκεντρο
των ενδιαφερόντων της βρίσκεται η διοργάνωση ιατρικών συνεδρίων και
συζητήσεων ανά την Ελλάδα, καθώς και η επιμέλεια σχετικών εκδόσεων.
Η
ίδια έχει σπουδάσει Βιολογία και μάλιστα είχε φύγει για σπουδές στο
Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης μαζί με τον Γιάννη Στουρνάρα με τον οποίο από
τότε διατηρούσε σχέση. Και μην νομίζετε ότι η Mindwork Business Solutions
είναι μια μικρή εταιρεία η οποία απλά επιβιώνει στο χώρο αλλά πρόκειται
για έναν πραγματικό κολοσσό!
Μεταξύ άλλων δουλεύει συστηματικά για την
προώθηση, αλλά και τη γενικότερη οργάνωση των εκδηλώσεων του «Forum
για την Υγεία και τις πολιτικές Υγείας» ενώ ασχολείται καθημερινά και
με τη διαχείριση της ιστοσελίδας του.
Κάθε χρόνο μάλιστα
πραγματοποιούνται δύο συναντήσεις, στις οποίες συμμετέχουν πολιτικοί
ερευνητές, ακαδημαϊκοί επιστήμονες του υγειονομικού συστήματος καθώς και
εκπρόσωποι των κοινωνικών εταίρων και μεγάλων ασφαλιστικών οργανισμών
και επιχειρήσεων του υγειονομικού τομέα. Εκτός από τα οικονομικά της
χώρας ο υπουργός φαίνεται πως… πονοκεφαλιάζει και για τις δουλειές της
γυναίκας του εν μέσω κρίσης».
Ο άνθρωπος που δεν έκανε καμία σωστή εκτίμηση
Τον περασμένο Οκτώβριο το Periodista
υπενθύμιζε ότι ο Γιάννης Στουρνάρας είναι ένα πρόσωπο, η παρουσία του
οποίου στο υπουργείο Οικονομικών μόνο ανησυχία πρέπει να προκαλεί στον
ελληνικό λαό.
Ορίστε τι γράφαμε στις 11 Οκτωβρίου 2012:
Ο ελληνικός λαός πρέπει να είναι
ιδιαίτερα ανήσυχος για τον τρόπο με τον οποίο χειρίζεται η ελληνική
κυβέρνηση τα οικονομικά ζητήματα και πρέπει να είναι ανήσυχος διότι στη
θέση του «Τσάρου» της Οικονομίας βρίσκεται το αγαπημένο παιδί του Κώστα
Σημίτη, Γιάννης Στουρνάρας. Ο Γιάννης Στουρνάρας είναι ένας άνθρωπος
ειδικών αποστολών.
Διότι είναι προφανές ότι αν η χώρα είχε, μία
κυβέρνηση, η οποία θα σχηματιζόταν υπό φυσιολογικές συνθήκες, θα ήταν
αδύνατον ένας πρωθυπουργός να εμπιστευόταν σε ένα πρόσωπο το οποίο έχει
πέσει τόσο έξω στις εκτιμήσεις του.
Κι, όμως, στην Ελλάδα του 2012,
μπορεί και χειρίζεται τις οικονομικές υποθέσεις ένας τεχνοκράτης σαν τον
Γιάννη Στουρνάρα.
Δεν μπορεί να εξηγηθεί πως ο πρωθυπουργός ενός …
κυρίαρχου κράτους εμπιστεύθηκε τον Γιάννη Στουρνάρα για μία τόσο κρίσιμη
θέση. Άρα κάτι άλλο συμβαίνει.
Θα υπενθυμίσουμε αρχικά το περιεχόμενο
της συνέντευξης, την οποία είχε παραχωρήσει στην εφημερίδα «Τα Νέα» τον
Σεπτέμβριο του 2009, όταν σημείωνε ότι η κρίση τελειώνει και ότι η
ανεργία θα κορυφωθεί στο 9,5%-9,8%.
Το ότι έπεσε έξω στις προβλέψεις του,
δεν χρειάζεται να αναλυθεί περισσότερο. Άλλωστε το αποδεικνύει το
γεγονός ότι στη συνέχεια έγινε… υπουργός Οικονομικών στην κυβέρνηση του
Αντώνη Σαμαρά, μίας κυβέρνησης ειδικού σκοπού, η οποία για να
σχηματιστεί συμμάχησαν όλα τα κέντρα πολιτικής και οικονομικής εξουσίας,
τα οποία απομυζούν τη χώρα μας και οδηγούν σε κοινωνική γενοκτονία τον
ελληνικό λαό.
Στην Ελλάδα του 2012, όπου η κυβέρνηση ξεπουλά τα πάντα,
δεν χρειάζεται να έχει κανείς επάρκεια οικονομικών, ώστε να γίνει
υπουργός των Οικονομικών υποθέσεων. Αρκεί να ταυτίζεται με τις θέσεις
του Βερολίνου και να έχει κάνει καλές παρέες στο παρελθόν.
Τότε, τον
Σεπτέμβριο του 2009, ο Γιάννης Στουρνάρας μιλούσε για το θέμα της
ανεργίας υποστηρίζοντας ότι είναι αναγκαίο μέτρο η επιδότηση των
επιχειρηματιών.
Καλό είναι να θυμηθεί κανείς τι εντόπιζε ως ένα από τα
μεγαλύτερα προβλήματα ο σημερινός υπουργός Οικονομικών: «Την έλλειψη
κατανόησης της σοβαρότητας των συνεπειών βασικών προβλημάτων από το
κοινό, ώστε να γίνουν αποδεκτές οι απαραίτητες λύσεις»(!!!).
Δηλαδή ούτε λίγο, ούτε πολύ
υποστήριζε ότι ο ελληνικός λαός θα έπρεπε να συναινεί στην καταστροφική
για τον ίδιο πολιτική. Ταυτόχρονα, πλήρως ευθυγραμμισμένος, με τα
γερμανοτραφή εγχώρια συστήματα, τα οποία απεργάζονται σενάρια
αποσταθεροποίησης του πολιτικού συστήματος, πριν προσφύγει η χώρα στον
μηχανισμό στήριξης, ο Γιάννης Στουρνάρας δήλωνε «η πιο ρηξικέλευθη
πρόταση για την οικονομία σχετίζεται με την επίτευξη συναίνεσης για την
αλλαγή του εκλογικού νόμου και την κατάργηση του σταυρού προτίμησης».
Και δεν είναι μόνο τα όσα είχε δηλώσει στην εφημερίδα «Τα Νέα». Αργότερα
στις 23 Ιουλίου του 2011 σε τηλεοπτική του εμφάνιση στο Mega Channel,
σε ερώτηση για το πότε «βλέπει» ότι η χώρα θα γυρίσει στην ανάπτυξη,
είχε απαντήσει το εξής αξιομνημόνευτο: «μέσα στον επόμενο χρόνο», δηλαδή
στο έτος 2012, δηλαδή στο έτος που διανύουμε. Όπως μπορεί να
διαπιστώσει ο οποιοσδήποτε, χωρίς ν είναι αναγκαίο να προσφύγει σε
κάποια μαζική πληροφόρησης, μόνο σε τροχιά ανάπτυξης δεν έχει τεθεί η
χώρα.
Ο κύκλος της Οξφόρδης
Την ιστορία την γράφουν οι παρέες,
υποστηρίζουν κάποιοι.
Στην περίπτωση του Γιάννη Στουρνάρα αυτό
«ταιριάζει γάντι».
Χαρακτηριστικά είναι τα όσα αναφέρει, μεταξύ άλλων,
ένα αφιέρωμα του «Βήματος» στον σημερινό υπουργό Οικονομικών:
«Η ακαδημαϊκή ζωή του στην Οξφόρδη ήταν
μια άλλη μάχη. Ο κύριος ανταγωνιστής του στην άμιλλα της σχολής ήταν ο
Τσαρλς Κόλινς, σήμερα υφυπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, με τον οποίο
διατηρεί στενή επαφή. Τα χρόνια της Οξφόρδης διαμόρφωσαν τον Στουρνάρα
και ήταν καθοριστικά για τη μετέπειτα πορεία του. Στο φημισμένο
βρετανικό πανεπιστήμιο βρέθηκε μαζί με τη σύντροφό του από τα φοιτητικά
χρόνια στην Αθήνα, τη Λίνα Νικολοπούλου. Εκείνος έκανε μεταπτυχιακό και
διδακτορικό στα Οικονομικά, εκείνη διδακτορικό στη Βιολογία.
Μόλις το ΠαΣοΚ θεσμοθέτησε τον πολιτικό
γάμο, το 1981, κατέβηκαν στο Λονδίνο, μαζί με ένα φιλικό ζευγάρι, «με
ένα νοικιασμένο Renault που χάλασε στον δρόμο», και παντρεύτηκαν στο
προξενείο. Γύρισαν με oτοστόπ.
Σήμερα έχουν δύο κόρες, τη Μυρτώ και τη
Νεφέλη. Στην Οξφόρδη ο Στουρνάρας συνδέθηκε με μέλη της ελληνικής
κοινότητας του πανεπιστημίου.
Εκεί δίδασκε ήδη ο Λουκάς Τσούκαλης
(σήμερα καθηγητής Ευρωπαϊκής Οργάνωσης στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και
πρόεδρος του ΕΛΙΑΜΕΠ), ο οποίος έχει τελειώσει το διδακτορικό του σε
ηλικία μόλις 25 ετών.
Συνομήλικος, συμφοιτητής και συγκάτοικος του
Στουρνάρα στην εστία ήταν ο Γιώργος Ζανιάς, πρώην υπουργός Οικονομικών
και νυν πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας, ενώ ο «μικρός της παρέας» ήταν ο
Ευκλείδης Τσακαλώτος.
Ο καθηγητής Οικονομικών και τομεάρχης Οικονομικών
του ΣΥΡΙΖΑ έκανε την ίδια εποχή τις προπτυχιακές σπουδές του σε έναν
κύκλο σπουδών μοναδικό στην Οξφόρδη: Πολιτική Επιστήμη, Φιλοσοφία και
Οικονομικά.
“Ημασταν όλοι προοδευτικά παιδιά”
θυμάται ο Τσούκαλης. «Μιλάγαμε συνέχεια πολιτικά. Ως λίγο μεγαλύτερος,
είχα ίσως μια πιο ρεαλιστική αντιμετώπιση. Οι άλλοι ήταν πιο
ριζοσπαστικοί. Κουβαλούσαν μια επαναστατικότητα που είχε έρθει από τα
αμφιθέατρα των ελληνικών πανεπιστημίων. Η ιδεολογία της παρέας ήταν από
σοσιαλδημοκρατία και πέρα προς τα Αριστερά και ο Στουρνάρας είχε το
πρόβλημα πώς θα προσαρμόσει τις αριστερές ιδέες με τα παραδοσιακά
οικονομικά».
Η παρέα της Οξφόρδης ήταν πολυσυλλεκτική. Στις συζητήσεις
συμμετείχε με τα δικά της επιχειρήματα και η Ελένη Λουρή, σήμερα
υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, η οποία έκανε από το 1982 το
διδακτορικό της στο φημισμένο πανεπιστήμιο».
Ας μην ξεχνάμε ότι στο ΕΛΙΑΜΕΠ, το
οποίο χειρίζεται όλους τους φακέλους της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής,
ξεχωριστή θέση έχει ο Αλέξης Παπαχελάς, με τον οποίο ο Γιάννης
Στουρνάρας συνδέεται με ισχυρή φιλία.
Εξάλλου η εφημερίδα «Καθημερινή»
ταυτίζεται με τις απόψεις του κυρίου Στουρνάρα και τον έχει στηρίξει
πάρα πολύ.
Πάντως έχει
ιδιαίτερο ενδιαφέρον το εξής: Όλα τα πρόσωπα, τα οποία αναφέρονται
παραπάνω κατείχαν θέσεις σε τράπεζες. Τελικά, τίποτα δεν είναι τυχαίο
στη ζωή.
Ο ταλαντούχος κύριος Στουρνάρας
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει το ρεπορτάζ της εφημερίδας «Δρόμος της Αριστεράς», η οποία πριν από καιρό έγραφε τα ακόλουθα:
Η τοποθέτηση του κ. Ι. Στουρνάρα, ως
υπουργού Οικονομίας, στην τρικομματική κυβέρνηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ.-ΔΗΜΑΡ
αποτελεί την επιβράβευση της συνεπούς εξυπηρέτησης πολιτικών και
επιχειρηματικών συμφερόντων από το συγκεκριμένο στέλεχος.
Ενώ, όμως,
είναι γνωστά και έχουν σχολιασθεί, ας δούμε ορισμένα από τα
χαρακτηριστικά «επιτεύγματά» του:
1. Ως επικεφαλής του Συμβουλίου
Οικονομικών Εμπειρογνώμων στην κυβέρνηση Σημίτη αποδέχθηκε το κλείδωμα
της ισοτιμίας μετατροπής της δραχμής σε ευρώ σε υψηλότερα επίπεδα από
αυτά που προέκυπταν από την πραγματική κατάσταση της ελληνικής
οικονομίας, εξυπηρετώντας τα γερμανικά (κυρίως) εμπορικά συμφέροντα.
2. Ως γενικός διευθυντής του ΙΟΒΕ
(δεξαμενή «σκέψης» του ΣΕΒ) υπερθεμάτισε για την υλοποίηση των
μνημονίων, επιμένοντας ιδιαίτερα στις ιδιωτικοποιήσεις (δηλαδή, στο
ξεπούλημα σε ντόπια και ξένα συμφέροντα της δημόσιας περιουσίας) και στο
«άνοιγμα» των κλειστών επαγγελμάτων» (δηλαδή, στην απορρύθμιση και τη
δημιουργία μονοπωλιακών καταστάσεων στους συγκεκριμένους κλάδους),
δημοσιεύοντας μελέτη που «εκτιμούσε» ότι με το «άνοιγμα» θα
επιτυγχανόταν αύξηση του ΑΕΠ κατά 13% σε 5 χρόνια. Μια μελέτη που
προκάλεσε θυμηδία ακόμη και μεταξύ των υπερασπιστών των μνημονίων.
Υπάρχει, όμως, μια «επιτυχία» του κ.
Ι. Στουρνάρα που δεν προβλήθηκε όσο της άξιζε, ούτε όταν
πραγματοποιήθηκε, ούτε και σήμερα. Η επιτυχία αυτή αφορά την περίοδο που
ήταν πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος στην Εμπορική Τράπεζα
(2000-2004). Το 1999 η Εμπορική τράπεζα πούλησε το μερίδιό της στην
Ιονική Τράπεζα (αγοράστρια η Alpha Bank) έναντι του ποσού των 226
δισεκατομμυρίων δρχ. (περίπου 663 εκατ. ευρώ), παρά την αντίθεση των
διεθνών συμβούλων (που είχε η ίδια προσλάβει) και πρότειναν τη
συγχώνευση των δύο τραπεζών και τη δημιουργία μιας τράπεζας ισοδύναμης
της Εθνικής. Η τότε διοίκηση της Εμπορικής είχε ετοιμάσει ένα
επιχειρηματικό σχέδιο που θα χρηματοδοτείτο από το τίμημα πώλησης της
Ιονικής και θα ισχυροποιούσε σημαντικά την τράπεζα.
Όμως ο κ. Ι. Στουρνάρας είχε άλλα
σχέδια. Όπως προκύπτει από τους ισολογισμούς των χρήσεων 2000 και 2001,
τα κεφάλαια της τράπεζας που είχαν επενδυθεί σε μετοχές εισηγμένων
εταιριών στο ΧΑ αυξήθηκαν από 109,2 δισ. δρχ. (320,6 εκατ. ευρώ) το 1999
σε 195,2 δισ. δρχ. (572,8 εκατ. ευρώ) το 2000 και σε 200,4 δισ. δρχ.
(588,1 εκατ. ευρώ) το 2001. Είναι, άραγε, «σύμπτωση» ότι το 2000 το
ΠΑΣΟΚ κέρδισε, οριακά, τις εκλογές με κύριο επιχείρημα την άνοδο του
Χρηματιστηρίου; Η ζημιά θα αποκαλυφθεί το 2002 με τη ψήφιση του Ν.
2992/2002 που έδωσε τη δυνατότητα στις εισηγμένες να αποτιμούν τα
χαρτοφυλάκιά τους στις τρέχουσες τιμές αγοράς και όχι, όπως γινόταν
μέχρι τότε, στις τιμές κτήσης.
Στον ισολογισμό της χρήσης 2002, η
αποτίμηση των μετοχών έχει καταρρεύσει σε 216,4 εκατ. ευρώ (73,7 δισ.
δρχ.), δηλαδή μειώθηκε κατά 63%. Όπως αναφέρουν στις παρατηρήσεις τους
οι ορκωτοί ελεγκτές της τράπεζας, «ποσό 542,40 εκατ. ευρώ μεταφέρθηκαν
απ’ ευθείας σε μείωση του λογ/σμού «Ειδ. Αφορολ. Αποθ. Από
Χρεόγραφα» που περιλαμβάνεται στο λογαριασμό Ιδίων Κεφαλαίων
«Αποθεματικά». Δηλαδή, μέσα σε δύο χρόνια, η διοίκηση του κ. Ι.
Στουρνάρα «απώλεσε» στο ΧΑΑ το 82% του τιμήματος που εισέπραξε από την
πώληση της Ιονικής τράπεζας, με αποτέλεσμα τη μείωση των ιδίων κεφαλαίων
της τράπεζας από 2 δισ. ευρώ το 2001 σε 1,3 δισ. ευρώ το 2002.
Ατυχείς επιχειρηματικές κινήσεις;
Όχι ακριβώς. Κατά την ίδια χρήση η διοίκηση Στουρνάρα θα επιλέξει να μην
αναπροσαρμόσει την αξία των ιδιόκτητων παγίων της τράπεζας (Ν.
3091/2002) ώστε να μετριάσει τη μείωση των ιδίων κεφαλαίων.
Τα μειωμένα ίδια κεφάλαια της
τράπεζας θα «διευκολύνουν» την είσοδο της Credit Agricole στο μετοχικό
της κεφάλαιο, με αποτέλεσμα τη σταδιακή απαξίωση της Εμπορικής τράπεζας
(στην οποία θα πρωταγωνιστήσει στη συνέχεια ο πολύς κ. Γ. Προβόπουλος).
Η κατασπατάληση της δημόσιας
περιουσίας, η διευκόλυνση εξαγοράς της Εμπορικής τράπεζας από το ξένο
κεφάλαιο ή η εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπιμοτήτων αποτέλεσαν τα κριτήρια
για την ανάληψη της θέσης του υπουργού Οικονομίας από τον κ. Ι.
Στουρνάρα;
«Κολλητοί» στην πολιτική, στην… τύχη και στις βίλες
Γράφει o Κώστας Βαξεβάνης
26 Μαρτίου 2015
Είναι κολάσιμο ή μεμπτό δύο υπουργοί και
οι οικογένειές τους να διαθέτουν βίλες στο καλύτερο σημείο του αιγαίου,
όταν μάλιστα φαίνεται να τις αγόρασαν σε τιμή ευκαρίας;
Αυτό κανονικά
θα έπρεπε να απαντήσει η Επιτροπή Πόθεν Έσχες της Βουλής, η οποία ως
σήμερα περιορίζεται στο να συγκεντρώνει δηλώσεις για την ύπαρξη
περιουσιακών στοιχείων αλλά δεν κάνει πραγματικό έλεγχο για την
προέλευσή τους.
Έτσι, αρκετοί πλούσιοι της Βουλής εμφανίζονται είτε να
πήραν προίκα, όπως ο κύριος Βενιζέλος, είτε δάνεια για να αποκτήσουν –
σε τιμή ευκαιρίας πάντα – την τεράστια περιουσία τους.
Ποτέ δεν
ελέγχθηκε η πορεία του χρήματος, ή αν τα δάνεια είναι κάλυψη χρηματισμών
και «δώρων».
Στην περίπτωση του Γιάννη Στουρνάρα και του Γιάννου
Παπαντωνίου, οι οποίοι κατέχουν δύο όμορα οικόπεδα στρεμμάτων με
πολυτελείς βίλες στη Σύρο, κρεμασμένες πάνω από το αιγαίο, υπάρχουν μια
σειρά από συμπτώσεις, που κάποιος θα μπορούσε να αποκαλέσει ερωτήματα
που απαιτούν απάντηση…
Η Ρούλα του Γιάννου και η Λίστα
Γράφει η Αντιγόνη Μιχοπούλου
26 Μαρτίου 2015
Η Stavroula Kourakou business-woman, ή
αλλιώς η Ρούλα του Γιάννου, είναι ένα όνομα που έχει απασχολήσει αρκετά
τον Τύπο αλλά και τις δικαστικές αρχές. Κανείς δεν περίμενε –και κυρίως η
ίδια και ο σύζυγός της– ότι η γραμματέας του πρώην τσάρου της
Οικονομίας θα πρωταγωνιστεί στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων, μετά την
αποκάλυψη της λίστας Λαγκάρντ από το Hot Doc…
Άρθρο από το περιοδικό HOTDOC Τεύχος 73 (B’ Μάρτιος 2015)ΕΚΘΕΤΟΣ Ο ΚΟΥΜΠΑΡΟΣ ΤΟΥ ΣΤΟΥΡΝΑΡΑ κ. ΓΙΑΝΝΟΣ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ. Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΕΧΕΙ ΑΔΗΛΩΤΑ ΠΑΝΩ ΑΠΟ 2 ΕΚΑΤ. $ (ΜΟΝΟ)
Κυριακή, 9 Δεκεμβρίου 2012
Έκθετος παραμένει ο Γιάννος Παπαντωνίου,
καθώς η απάντηση που έστειλε στην Επιτροπή Πόθεν Έσχες της Βουλής για
τις σοβαρές αποκλίσεις που βρέθηκαν στις καταθέσεις του δεν ικανοποιούν
τη Βουλή, η οποία ζητεί εκ νέου εξηγήσεις.
Ταυτόχρονα, για την εμπλοκή
της συζύγου του στη λίστα Λαγκάρντ δε λέει κουβέντα, δείχνοντας με αυτό
τον τρόπο… ότι δεν αναγνωρίζει την ύπαρξή της.
Σύμφωνα με πληροφορίες της Real News, ο
Γιάννος Παπαντωνίου αναφέρει μεταξύ άλλων στην επιστολή του: «Τα
εισοδήματα μου για την περίοδο 1996-2006 έχουν ελεγχθεί και έχει
συνταχθεί ειδικό πόρισμα από την Επιτροπή Siemens».
Μόνο που σε αντίθεση με αυτό που πίστευε
ο πρώην υπουργός, ο έλεγχος έδειξε σοβαρές παρατυπίες. Ο Γ. Παπαντωνίου
είχε καταθέσει όλους τους λογαριασμούς που είχε σε ελληνικές τράπεζες,
για να βοηθήσει τον έλεγχο των ορκωτών λογιστών.
Η έρευνα ολοκληρώθηκε με τη διαφορά ότι
οι ορκωτοί λογιστές διαπίστωσαν παρατυπίες στο πόρισμα που εκδόθηκε το
Νοέμβριο του 2010 από τον τότε πρόεδρο της επιτροπής οικονομικών των
κομμάτων Βαγγέλη Αργύρη. Το πόρισμα εστάλη στην Εξεταστική Επιτροπή της
Siemens. Δυστυχώς, λίγο αργότερα η Εξεταστική Επιτροπή ολοκλήρωσε τις
εργασίες της, εξέδωσε πόρισμα στις 25 Ιανουαρίου 2011 και το θέμα
Παπαντωνίου έμεινε μετέωρο.
Εκείνο το πόρισμα απέστειλε τώρα η Βουλή
στον Γ. Παπαντωνίου, το οποίο καταλήγει ως εξής: «Δεν θεωρήθηκαν
επαρκείς οι εξηγήσεις και παρέμεινε ανοικτό το θέμα».
Πληροφορίες αναφέρουν ότι τότε ο Γ.
Παπαντωνίου δήλωσε συγκεκριμένο λογαριασμό στον οποίο είχε καταθέσει το
1996 ένα μεγάλο ποσό, το οποίο όμως δεν βρέθηκε δηλωμένο στο πόθεν έσχες
του συγκεκριμένου έτους, ενώ αποκλίσεις εντοπίστηκαν και σε άλλα έτη.
Η Επιτροπή της Βουλής κατέστησε σαφές
στον κ. Παπαντωνίου ότι η Βουλή έχει υποχρέωση να επαναλάβει αναδρομικό
έλεγχο από το 1974 μέχρι και το 2006. Η Βουλή θα περιμένει μέχρι την
εκπνοή των 20 ημερών, δηλαδή μέχρι τα Χριστούγεννα.
Αν μέχρι τότε δεν
υπάρχει κάτι νεότερο, ο πρόεδρος της Επιτροπής Πόθεν Έσχες Θανάσης Νάκος
είναι υποχρεωμένος από το νόμο να διαβιβάσει το πόρισμα στον Εισαγγελέα
Εφετών, στο ΣΔΟΕ, στην Αρχή Ξεπλύματος Μαύρου Χρήματος και στο
Ελεγκτικό Συνέδριο, οι οποίοι είναι υποχρεωμένοι να συνεχίσουν την
έρευνα για να αποφανθούν αν δικαιολογούνται οι αποκλίσεις.
Σιωπή για τη λίστα Λαγκάρντ
Ταυτόχρονα, η Επιτροπή της Βουλής
ολοκλήρωσε μέσα σε είκοσι μέρες και τον έλεγχο που είχε ζητήσει στις 8
Νοεμβρίου ο οικονομικός εισαγγελέας Γρηγόρης Πεπόνης για την εμπλοκή της
συζύγου του Γ. Παπαντωνίου στη λίστα Λαγκάρντ.
Οι ορκωτοί λογιστές έκαναν αντιπαράθεση
στα εξτρέ που τους είχε δώσει ο οικονομικός εισαγγελέας με τα πόθεν
έσχες της περιόδου 2005-2007 και διαπίστωσαν ότι η σύζυγος Παπαντωνίου
ουδέποτε είχε δηλώσει αυτά τα χρήματα στη δήλωση που υπέβαλε.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Ρ. Κουράκου
είχε το 2005 στο συγκεκριμένο λογαριασμό το ποσό του 1,7 εκατ. δολαρίων.
Ο ίδιος λογαριασμός το 2007 εμφάνιζε το ποσό των 2,2 εκατ. δολαρίων
μαζί με τους προβλεπόμενους τόκους.
Εντύπωση προκαλεί ότι ο Γ. Παπαντωνίου
αν και κλήθηκε να δώσει εξηγήσεις και για την υπόθεση της συζύγου του,
δεν αναφέρει το παραμικρό στην απάντησή του.
Νέα στοιχεία για τις βίλες Παπαντωνίου – Στουρνάρα στη Σύρο
27 Μαρτίου 2015
Νέα στοιχεία προκύπτουν γύρω από την
αποκάλυψη του τεύχους 73 του HOT DOC, σχετικά με τις αγορές
οικοπέδων-φιλέτων που έκαναν οι Παπαντωνίου και Στουρνάρας στη Σύρο, σε
τιμές που δημιουργούν ερωτήματα.
Τα νέα στοιχεία έχουν να κάνουν με την
αίτηση που είχε κάνει στις 27/9/2012 για να τον ενημερώσει η αρμόδια
Διεύθυνση Πολεοδομίας και Περιβάλλοντος Κυκλάδων για την νομιμότητα των
κατοικιών των Παπαντωνίου και Στουρνάρα, ο τότε Βουλευτής των ΑΝΕΛ και
νυν πρόεδρος του ΡΙΖ.Ε.Σ. Βασίλης Καπερνάρος.
Η υπηρεσία Δόμησης της Σύρου είχε
απευθυνθεί, προκειμένου να απαντήσει στον κ Καπερνάρο, με σχετική
αλληλογραφία στις συζύγους των δύο πολιτικών ζητώντας τους να την
ενημερώσουν αν διαθέτουν τα απαραίτητα χαρτιά που πιστοποιούν την
νομιμότητα των κατοικιών.
Λίγες ημέρες μετά με νέο έγγραφό της με
αριθμό πρωτοκόλλου 4552/12 η υπηρεσία Δόμησης επισημαίνει στην κα
Νικολοπούλου, σύζυγο του κου Στουρνάρα, ότι στην δήλωση ένταξης θα
πρέπει να περιλαμβάνεται και υπεύθυνη δήλωση Μηχανικού.
Το koutipandoras.gr επικοινώνησε με τον
προϊστάμενο της υπηρεσίας Δόμησης Σύρου κ Παναγιώτη Καρακατσάνη ο οποίος
βρισκόταν σε άδεια.
Μας δήλωσε πως αυτό που είχε διαπιστωθεί κατά τον επιτόπιο έλεγχο ήταν κάποιες διαφορές στα σχέδια οι οποίες ρυθμίστηκαν.
Προκειμένου οι αρμόδιοι να ανατρέξουν
στους φακέλους του 2012 το koutipandoras.gr τελεί εν αναμονή της
επίσημης απάντησης της υπηρεσίας για την κατάληξη που είχε η υπόθεση.
Να θυμίσουμε εδώ πως το HOT DOC στο
τεύχος 73 αποκαλύπτει ότι δυο πρόσωπα-κλειδιά του “συστήματος Σημίτη”, ο
πρώην υπουργός Οικονομικών κι Άμυνας Γιάννος Παπαντωνίου κι ο πρώην
υπουργός Οικονομικών και νυν διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης
Στουρνάρας αγόρασαν οικόπεδα-φιλέτα στη Σύρο στις αρχές της περασμένης
δεκαετίας, σε τιμές που δημιουργούν σοβαρά ερωτήματα.
Το HOT DOC παραθέτει όλα τα γεγονότα και θέτει τα ερωτήματα που πρέπει να απαντήσουν οι ελεγκτικές αρχές.
Αποκαλύπτει πως ο Γιάννος Παπαντωνίου
και Γιάννης Στουρνάρας φέρονται να αξιοποιούν τις γνωριμίες τους με
παράγοντες του Χρηματιστηρίου Αθηνών για να αγοράσουν από τον ίδιο
άνθρωπο οικόπεδα-φιλέτα σε περιοχή της Σύρου που είχε πρόσφατα
αποχαρακτηρισθεί από δασική, σε τιμή υποπολλαπλάσια από την τρέχουσα
εμπορική. Πλήρωσαν περισσότερα κι έκλεψαν την εφορία ή συμβαίνει κάτι
άλλο;
Μάλιστα στην τοποθεσία που ονομάζεται
Τρία Λαγγόνια η οικογένεια Παπαντωνίου αγόρασε οικόπεδο και για τα
παιδιά της συζύγου του πρώην υπουργού Σταυρούλας Κουράκου ενώ παραπλήσιο
οικόπεδο αγόρασε κι ο Γάλλος πρέσβης στην Αθήνα κι άνθρωπος-κλειδί της
γαλλικής διπλωματίας Ζαν-Μορίς Ριπέρ.
ΟΙ ΚΟΥΜΠΑΡΟΙ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ ΚΑΙ
ΣΤΟΥΡΝΑΡΑΣ, ΑΠΟΚΤΗΣΑΝ ΓΕΙΤΟΝΙΚΕΣ ΒΙΛΕΣ ΣΤΗ ΣΥΡΟ, ΠΟΥ ΤΙΣ ΜΕΤΕΤΡΕΠΑΝ ΤΑ
ΚΑΛΟΚΑΙΡΙΑ ΣΕ ΓΙΑΦΚΕΣ ΥΠΟΝΟΜΕΥΣΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ.
– Μια συγκλονιστική ομολογία έκανε πριν
από λίγες ημέρες ο αντιπρόεδρος της Goldman Sachs Μάικλ Σέργουντ
μιλώντας στην ιστοσελίδα του Καναλιού 4 της βρετανικής τηλεόρασης.
«Είμαστε απολύτως σίγουροι ότι δεν θα κάναμε σήμερα μια τέτοια συναλλαγή
όπως εκείνη» αποκάλυψε (κατόπιν εορτής ασφαλώς) αναφερόμενος στο
περίφημο swap που έγινε επί εποχής Σημίτη και ευθύνεται σε τεράστιο
βαθμό για την πορεία χρεοκοπίας της χώρας μας.
– Αυτό το swap ήταν στην ουσία ένα
σκοτεινό δάνειο που δόθηκε για να μπορέσει να εισέλθει η Ελλάδα στη ζώνη
του ευρώ με τη βοήθεια της δημιουργικής λογιστικής, που έκανε
συστηματικά η κυβέρνηση του κ. Σημίτη στην οικονομία. Και, όπως έγραψε
πρόσφατα το πρακτορείο Bloomberg, τον Μάρτιο του 2012, ο πρώην
επικεφαλής του ΟΔΔΗΧ Σπύρος Παπανικολάου έκανε μια φοβερή δήλωση
αναφορικά με το θέμα: «Το 2001, την ημέρα όπου έκλεισε η συμφωνία, η
ελληνική κυβέρνηση χρωστούσε στην Goldman Sachs περίπου 600.000.000 ευρώ
περισσότερα από τα 2,8 δισ. ευρώ που είχε δανειστεί».
– Η συμφωνία της Goldman Sachs με την
τότε ελληνική κυβέρνηση πρακτικά αφορούσε ένα swap του ελληνικού
δημόσιου χρέους από δολάρια και γεν σε ευρώ με τη χρησιμοποίηση των τότε
συναλλαγματικών ισοτιμιών, που επέτρεψε στην ελληνική πλευρά να
εμφανίσει μικρότερο ποσοστό χρέους για να καλύπτονται έτσι οι
προϋποθέσεις ένταξης στην ευρωζώνη. Ειδάλλως, η χώρα μας δεν θα κάλυπτε
τα αναγκαία κριτήρια.
Το κέρδος για την Ελλάδα ήταν ότι
«κέρδισε» περί το 2% επί της ονομαστικής αξίας του χρέους της, ενώ για
την τράπεζα μια συμφωνία σε βάθος χρόνου που της εξασφάλισε κέρδη πέντε
φορές των αρχικώς προβλεπομένων.
Στον ισολογισμό για το έτος 2010, που
κατατέθηκε στη Βουλή με υπουργό Οικονομικών τον Ευ. Βενιζέλο, αναφέρεται
ότι τη συγκεκριμένη χρονιά εκείνο «το εκτός αγοράς» swap πρόσθεσε στο
χρέος 5,2 δισ. ευρώ. Ηταν η χρονιά που το ποσόν καταγράφηκε επίσημα στο
χρέος, ύστερα από πιέσεις που άσκησαν η Eurostat και η Ευρωπαϊκή
Επιτροπή. Δηλαδή με βάση αυτήν τη συμφωνία η Ελλάδα βρέθηκε να χρωστά
στην τράπεζα 5,2 δισεκατομμύρια ευρώ για ένα δάνειο των 2,8 δισ.
– Τα 600.000.000 ήταν η προμήθεια της
Goldman Sachs, που πλήρωσε εν αγνοία του ο Ελληνας φορολογούμενος σε ένα
βράδυ. Βέβαια, το κόστος εκείνου του swap δεν ήταν μόνο τα 600.000.000
της προμήθειας. Ωσπου να αποπληρωθεί το 2037 θα κοστίσει συνολικά στην
Ελλάδα 16 δισ. ευρώ!
– Ηταν μια από τις μαύρες σελίδες του
«εκσυγχρονιστή» Κώστα Σημίτη, που τον πρόβαλε η διαπλοκή ως τον άνθρωπο
που υποτίθεται ότι θα άλλαζε τη χώρα. Και μπορεί η συγκεκριμένη συμφωνία
να ολοκληρώθηκε το 2001 (όταν πια τον κ. Παπαντωνίου είχε διαδεχθεί στο
υπουργείο Εθνικής Οικονομίας ο έτερος εκλεκτός του κ. Σημίτη, Νίκος
Χριστοδουλάκης), αλλά τα χρόνια εκείνα το μαγείρεμα των αριθμών ήταν
εκτεταμένο και είχε ξεκινήσει από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, όταν
υπουργός Οικονομικών ήταν ο Γιάννος Παπαντωνίου, ο οποίος είχε για δεξί
του χέρι τον Γιάννη Στουρνάρα. Στην ίδια πάντως κατεύθυνση (δηλαδή της
υπερχρέωσης των επόμενων γενεών) ήταν εκτός του συγκεκριμένου swap και
οι μέθοδοι των τιτλοποιήσεων που εφάρμοζε η κυβέρνηση Σημίτη.
Παρουσιάζοντας τις τιτλοποιήσεις σαν πανάκεια προεισπράττονταν έσοδα από
τα Λαϊκά Λαχεία, το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων κ.λπ. Σήμερα, στον
καιρό της φοβερής κρίσης, τα έσοδα λείπουν από τους συγκεκριμένους
φορείς, καθώς είναι υποθηκευμένα για πολλά χρόνια. Το αποτέλεσμα είναι
να καταβάλλει στους φορείς αυτούς κονδύλια ο Προϋπολογισμός, τα οποία
προέρχονται από δανεισμό.
– Επί ημερών του κ. Παπαντωνίου ως
υπουργού Εθνικής Οικονομίας είχαν αρχίσει άλλωστε όλες οι
«προετοιμασίες» για το εκσυχρονιστικό «θαύμα» του κ. Σημίτη, που
κατέληξε σε εθνική τραγωδία. Οι γνωρίζοντες μάλιστα τα παρασκήνια
τονίζουν ότι το μεγάλο μυστικό βρίσκεται στο 1998, όταν ανακοινώθηκε η
υποτίμηση της δραχμής στο πλαίσιο της πορείας που είχε χαραχθεί για την
είσοδο στο ευρώ. (Εναν χρόνο αργότερα, το 1999, εξασφαλίστηκε η συμφωνία
για την ένταξη στην ΟΝΕ και έτσι έπρεπε να ξεκινήσει η διαδικασία
μετατροπής του δημόσιου χρέους σε ευρώ.) Ο κ. Σημίτης ήταν πρωθυπουργός,
ο κ. Παπαντωνίου πανίσχυρος «τσάρος» της οικονομίας και ο κ. Στουρνάρας
πρόεδρος του ΣΟΕ και δεξί του χέρι. Συνέβη μάλιστα τότε να προβλεφθεί
με απόλυτη ακρίβεια (και πολλές απορίες στους παροικούντες) ως και το
Σαββατοκύριακο της υποτίμησης από γνωστή ξένη τράπεζα, κάτι που απέφερε
(εύλογα) τεράστια κέρδη σε όσους πήραν (εκ του ασφαλούς ή όχι, δεν έχει
σημασία) το σχετικό ρίσκο. Λέγεται δε ότι μόνο τα νόμιμα bonus από την
επιτυχή πρόβλεψη έφτασαν περί τα 10.000.000 ευρώ.
– Σε κάθε περίπτωση το δίδυμο
Παπαντωνίου – Στουρνάρα ήταν οι αρχιτέκτονες της πορείας που κορυφώθηκε
μετά τις εκλογές του 2000. Εκτός από στενοί συνεργάτες μάλιστα οι δυο
τους έγιναν και κουμπάροι και εκείνη την περίοδο απέκτησαν και τις
διπλανές πολυτελείς βίλες στη Σύρο, περνώντας μαζί τις διακοπές τους και
ανταλλάσσοντας, σε απόλυτα εμπιστευτική βάση (όπως και για το θέμα του
swap), σχέδια και απόψεις για την οικονομική πορεία της χώρας και το
δικό τους πολιτικό μέλλον.
– Ο κ. Παπαντωνίου είχε υπερασπιστεί
μάλιστα, όταν χρειάστηκε, το swap λέγοντας ότι «αποτελεί συνήθη
πρακτική» και -αποκρύπτοντας όμως τους ακριβείς όρους του- ότι «όλες οι
χώρες της ευρωζώνης το έχουν χρησιμοποιήσει εκτενώς». Στην εισηγητική
έκθεση του Προϋπολογισμού του 2001, επί των ημερών του, άλλωστε, έγραφε
ότι «στόχος είναι η μείωση του κόστους εξυπηρέτησης του χρέους με τη
χρήση εξελιγμένων χρηματοοικονομικών προϊόντων όπως είναι τα swaps
επιτοκίων, οι ανταλλαγές επιμήκυνσης του χρέους (extension swaps)
κ.τ.λ.».
– Οι κύριοι με τα λευκά κολάρα που διέταζαν
– Η Goldman Sachs σε ένα βράδυ από
εκείνο το swap κέρδισε 600.000.000 ευρώ ντροπιάζοντας μια χώρα της
Ευρώπης, της οποίας εκμεταλλεύτηκε την ανάγκη. Το περίεργο και
αξιοσημείωτο είναι ότι για πολλά χρόνια μετά το 2001 (που έγινε το swap)
η αμερικανική τράπεζα είχε προνομιακή πρόσβαση (τουλάχιστον έως το
2010) σε γραφεία υπουργών της Νέας Δημοκρατίας και του ΠΑΣΟΚ.
Σήμερα
πολλοί από τη Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ κάνουν ότι ποτέ δεν άκουσαν
για την Goldman Sachs, ο αντιπρόσωπος της οποίας στην Ελλάδα άνοιγε με
το «έτσι θέλω» τα υπουργικά γραφεία διακόπτοντας συσκέψεις ή οτιδήποτε
άλλο. Οι Eλληνες υπουργοί (δίκην Φιλιππινέζας) χαμογελούσαν αμήχανα και
συνεργάζονταν με τον επικυρίαρχο τραπεζίτη, που έκανε το κουμάντο. Ο
αέρας της Goldman Sachs κόπηκε το 2010, όταν η αμερικανική επιτροπή
κεφαλαιαγοράς άρχισε να ερευνά το θέμα, μια εξέλιξη που τότε τρόμαξε
αρκετούς από «τους κυρίους με τα λευκά κολάρα» στην Ελλάδα.
– Η τωρινή ομολογία του κ. Σέργουντ για
το «λάθος» του 2001 δίνει άλλη διάσταση σε ένα θέμα που κάθε άλλο παρά
έχει περάσει στην αρμοδιότητα της Iστορίας και ζωντανεύει το φάντασμα
αυτού του καταστροφικού swap. Εκ των πραγμάτων, όπως τονίζουν πολιτικοί
αλλά και νομικοί παράγοντες, θέτει θέμα διερεύνησης ακόμη και σε ποινικό
επίπεδο των εγκληματικών ευθυνών όσων χειρίστηκαν το ζήτημα και χρέωσαν
την ελληνική κοινωνία με δισεκατομμύρια, που με τη σειρά τους έκαναν το
δημόσιο χρέος της χώρας πιο δυσβάστακτο και καταστροφικό.
Ο κ. Παπαντωνίου ήδη ελέγχεται από τη
Δικαιοσύνη σε βαθμό κακουργήματος για μεγάλα ποσά που δεν έχει δηλώσει,
καθώς και για την κατηγορία ξεπλύματος βρόμικου χρήματος. Ο φάκελος της
περιόδου 1998-2004 είναι ασφαλώς πολύ ευρύτερος και πολλές πτυχές του
παραμένουν ακόμη άγνωστες ως προς τα εγκλήματα που έχουν γίνει εις βάρος
του τόπου. Ο κ. Σημίτης έχει καταφέρει ως τώρα να μη λογοδοτήσει, όπως
επιχειρεί να το αποφύγει και ο κ. Στουρνάρας, που βαρύνεται ασφαλώς και
με όσα διαπράττει κατά την περίοδο της υπουργίας του…
Απο : ΑΤΤΙΚΑ ΝΕΑ
Πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου